२७२१
पोटासाठी लागे नीचचियां पायां । करीना भलिया नमस्कार ॥१॥
स्वयंपाकीच्या करितो टवाळ्या । आपण खाये शिळ्या भाकरीतें ॥२॥
अग्निहोत्रादिक त्याची करी निंदा । आपण घेई सदा गुरगुडी ॥३॥
एका जनार्दनीं ऐशी याची मात । नको तयाचा संगात मज देवा ॥४॥
२७२२
दुर्जनाचें संगें दुर्जन लागत । नाना विटंबीत सज्जनासी ॥१॥
दुर्जनाचें अन्न सेउनी दुर्वास । छळिलें पांडवांस निशीमाजीं ॥२॥
एका जनार्दनीं दुर्जनाचा संग । तेणें होय भंग भाविकांचा ॥३॥
२७२३
सकळ दोषा मुगुटमणीं । निंदी जनीं संतां तो ॥१॥
जन्मतांची नाहीं मेला । व्यर्थ वांचला भूभार ॥२॥
त्याचियानें दुःखी धरा । नाहीं थारा जन्मोजन्मीं ॥३॥
दांत खाय यमधर्म । देखोनियां त्याचें कर्म ॥४॥
अभागी तो वसे जनीं । एका शरण जनार्दनीं ॥५॥
२७२४
नाम गातां करीं आळस । निंदा करी बहु उल्हास ॥१॥
कोणी गातसे हरिनाम । तयासी तो अधम उपहासी ॥२॥
आपणा घरीं नाहीं कण । भांडारिया म्हणे बुद्धिहीन ॥३॥
नेणें कधीं स्वप्नीं भाव । मानीं देव वेगळाची ॥४॥
एका जनार्दनीं तें पामर । भोगिती अघोर चौर्‍यायंशीं ॥५॥
२७२५
वेद तो प्रमाण । वचन करी जो अप्रमाण ॥१॥
तो स्वहिता नाडला । जन्मोजन्मीं कुडा जहाला ॥२॥
वेदाची जे मर्यादा । नायकेचि जो कदा ॥३॥
वेदें सांगतिलें कर्म । करी सदा तो अधर्म ॥४॥
जन्मतांचि प्राणी । एका जनार्दनीं वांझ जनीं ॥५॥
२७२६
जन्मला जो प्राणी । रामनाम नेघे वाणी ॥१॥
महापाताकी चांडाळ । अधम खळाहुनी खळ ॥२॥
सदा परद्वारी हिंडे । नाम घेतो कान कोडें ॥३॥
करूं नये तेंचि करी । सदा परद्रव्य हरी ॥४॥
जन्मोनियां अडं । एका जनार्दनीं रांड ॥५॥
२७२७
मर्कटासी मदिरा पाजिली । तैशी भुलली विषयांसी ॥१॥
मातला गज नावरे जैसा । विषय फांसा त्यावरी ॥२॥
रेडा जैसा मुसमुशी । तैसा लोकांसी बोलत ॥३॥
श्वाना जैसे पडती किडे । तैसा चहुकडे रेडे ॥४॥
शरण एका जनार्दनीं । अंतीं यमाची जांचणी ॥५॥
२७२८
भक्तिहीन जन्मला पशु । केला नाशु आयुष्याचा ॥१॥
नाहीं कधीं संतसेवा । करी हेवा भूतांचा ॥२॥
मुखीं नये रामनाम । सदा काम प्रपंचीं ॥३॥
एका जनार्दनीं ते नर । जन्मोनी पामर भूभार ॥४॥
२७२९
मानी नामाचा कंटाळा । तया वोंगळा न पाहावे ॥१॥
सदा त्याचें विषयीं ध्यान । वाचे बोले भलते वचन ॥२॥
आलिया तो घरा । तया न द्यावा पैं थारा ॥३॥
ऐसा चांडाळ जन्मला । वायां भूमीभार पैं जाहला ॥४॥
एका जनार्दनीं निर्धार । तया थार नाहीं कोठें ॥५॥
२७३०
शिकविलें नाईके वचन । वारितां करी कर्म जाण ॥१॥
न देखे आपुले गुणदोष । पारावियाचे बोले निःशेष ॥२॥
न करावें तें करी । न बोलावें तें बोले निर्धारीं ॥३॥
न मानीं स्वयातीचा आचार । सदा करी अनाचार ॥४॥
शिकविलें गेलें वायां । शरण एका जनार्दनीं पायां ॥५॥
२७३१
दीपकाचे ठायीं नाहीं द्वैतभाव । चोर आणि साव सारखाची ॥१॥
तैसं ब्रह्माज्ञान । सांगताती गोष्टी । अभाविका पोटीं स्थिर नोहे ॥२॥
शुद्ध पंचामृतें काग तो न्हाणिला । परी कृष्णवर्ण पालटला नोहे त्याचा ॥३॥
एका जनार्दनीं खळाचा स्वभाव । पालट वैभव नोहे त्यासी ॥४॥
२७३२
कस्तुरी परिमळ नाशितसे हिंग । ऐसा खळाचा संग जाणिजेती ॥१॥
साकरेचे आळा निंब जो पेरिला । शेवटी कडू त्याला फळें पत्रें ॥२॥
चंदनाचे संगेकं हिंगण वसती । परी चंदनाची याती वेगळीच ॥३॥
एका जनार्दनीं हा अभाविकाचा गुण । वमनासमान लखुं आम्हीं ॥४॥
२७३३
मृगजळाचेनि काय तृषा हरे । अर्कफळें निर्धारें नोहे तृप्ति ॥१॥
पाहतां गोजिरें दिसे वृदांवन । कैं गोडपर न ये त्यासी ॥२॥
बचनाग खातां आधीं लागे गोड । शेवटीं अवघड देहपीडा ॥३॥
एका जनार्दनीं दुर्जन अभाविकक । खळ अमंगळ देख संसारांत ॥४॥
२७३४
कथा कीर्तन नेणें । सदा बोलणें वाचाळ ॥१॥
ऐसा अभागी जन्मला । कोण सोडवी तयाला ॥२॥
गाये डपगाणें नानापरी । स्वप्नीं नेणें वाचे हरी ॥३॥
आपण बुडोनि बुडवी लोकां । शरण जनार्दनीं एका ॥४॥
२७३५
न ये मनासी अभागिया गोष्टी । म्हणे बोलती चावटी बहु बोल ॥१॥
सांगतां सांगतां बुडतसे डोहीं । पुढीलाची सोई नेणती ते ॥२॥
वाचेसि स्मरण नाहीं कधी जाण । सदा मद्यपान बडबडतसे ॥३॥
एका जनार्दनीं नायके सांगतां । कोण याच्या हिता हित करीं ॥४॥
२७३६
अमंगळाचा अमंगळ वाण । न ये वाचे नारायण ॥१॥
सदा सर्वकाळ परनिंदा करी । वाचे हरिहरी न म्हणे पापी ॥२॥
कस्तुरी उत्तम परि शेजार हिंगाचा । अमंगळासी साचा बोध नोहे ॥३॥
एका जनार्दनीं तयाची पैं गोष्टी । बोलणें चावटी परमार्थ नोहे ॥४॥
२७३७
अभक्ता दुर्जना यमदुत यातना । नानापरी जाणा करिताती ॥१॥
नाम नाहीं मुखीं दूत तया ताडिती । नेऊन घालिती कुंभपाकीं ॥२॥
ताम्र भूमीवरी खैराचे इंगळ । लाविताती ज्वाळ अंगालागीं ॥३॥
एका जनार्दनीं यातनेचें दुःख । कोणा सांगेल मूर्ख यमलोकीं ॥४॥
२७३८
निर्दय मानसी मारिताती दूत । कां रे चुकलेति रामनाम ॥१॥
प्रपंचाचे कामीं करूनि हव्यास। विसरला मुखास नाम घेतां ॥२॥
म्हणोनि वोढिती तोडिती निष्ठुर । दय ते अंतरा न ये त्यांच्या ॥३॥
एका जनार्दनीं निर्दय साचार । नाही आन विचार तये ठायीं ॥४॥
२७३९
नावडे जयासी पंढरी । तोचि जाणा दुराचारी ॥१॥
नावडे जया चंद्रभागा । तोचि अपवित्र पैं गा ॥२॥
नावडे पुंडलिका वंदन । तोचि चांडाळ दुर्जन ॥३॥
नावडे विठ्ठलाची मूर्ति । तोचि जगी पापमति ॥४॥
एका जनार्दनीं शरण । तोचि दुराचारी जाण ॥५॥
२७४०
स्वप्नींचा भांबावला । म्हणे मज चोरें नागविला ॥१॥
ऐशीं अभाग्याची मती । वायां बुले चित्तवृत्ती ॥२॥
नेणें कधी मुखीं नाम । सदा वसे क्रोधकाम ॥३॥
एका जनार्दनीं देव । नाहीं भेव निरसीत ॥४॥
