२७४१

कां रे जन्मला अभागी । प्रीति न धरी पांडुरंगीं ॥१॥

उत्तर चांगलें रें मुख । रामनाम न म्हणती विख ॥२॥

उत्तम क्रूर ते दिसती । दानधर्म न घडे हातीं ॥३॥

उत्तम पद ते शोभती । परि तीर्थयात्रे न जाती ॥४॥

पुष्ट दिसतें शरीर । व्यर्थ वांचोनि भूमीभार ॥५॥

ऐसे अभागी जन्मले । एका जन्मार्दनीं वायां गेलें ॥६॥

२७४२

भूमीभर वायां । कां रें जन्मली ही काया ॥१॥

न घडे वाचे नामस्मरण । जिव्हा नव्हे चर्म जाण ॥२॥

न घडे करें दानधर्म । कर नोहेती सर्प जाण ॥३॥

पायीं तीर्थयात्रा न घडे । पाय नोहेते ते केवळ लाकडें ॥४॥

एका जनार्दनीं ते वेडे । नरदेहीं प्रत्यक्ष रेडे ॥५॥

२७४३

आयुष्य तें तीन भाग जाहलें । परी मुखीं राम न बोले ॥१॥

सदा प्रपंचासी मन । वरवर ब्रह्माज्ञान ॥२॥

चित्त शुद्ध झालें नाहीं । ज्ञान कोरडें सांगोनी कायीं ॥३॥

उपाधीचा निषेध भेद । सदा वाद अपवाद ॥४॥

एका जनार्दनीं मना । तेथें राहुं नको जना ॥५॥

२७४४

साधनें कासया करसी रे गव्हारा । चौर्‍यांयशींचा फेरा चुकवी कांहीं ॥१॥

वाउगेंचि माझें म्हणोनि घेशी वोझें । आदी अंती तुझें कोण होती ॥२॥

वाउगीयाच्या छंद लागशी तूं मूढा । पतनाचा खोडा चुकवी वेगें ॥३॥

एका जनार्दनीं श्रीरंगवांचुनीं । धांवण्या धांवणीं कोण धांवे ॥४॥

२७४५

क्रोधयुक्त अंतःकरण । तेणें नासे स्वधर्माचरण ॥१॥

ऐसें द्वेषें बांधलें घर । ते ठायीं क्रोध अनिवार ॥२॥

ऐशिया स्वभावावरी । नर अथवा हो कां नारी ॥३॥

स्वभाव बाधी सत्य जाण । शरण एक जनार्दनीं ॥४॥

२७४६

अज्ञानीं विश्वासें साधून्सी वंदी । ज्ञानिया तो सदा तया निंदी ॥१॥

ऐशी उभयतांचि क्रिया । पाहतां चर्या एकची ॥२॥

वंदुं निंदूं कोणी ऐसा एक भाव । तेथें तो देव वसे सदा ॥३॥

ज्ञान अज्ञानाचा निवाडा होय । एका शरण जनार्दनीं जाय ॥४॥

२७४७

पराचे ते दोष आणू नये मनीं । जयाची ते करणी त्याजसवें ॥१॥

विषाचिया अंगी नोहे अमृतकण । मारकक तें जाण विष होय ॥२॥

सर्पाचिये अंगीं शांतीचा कळवळा । कोणा पाहे डोळा भरूनि दृष्टी ॥३॥

एका जनार्दनीं जैसा ज्याचा गुण । तैसें तें लक्षण बद्धक त्यांसी ॥४॥

२७४८

एकासी शुद्ध एकासी अशुद्ध । बोलतां अबद्ध नरक जोडे ॥१॥

शुद्ध अशुद्ध हें विठोबाचें नाम । जपतां घडे सकाम मोक्ष मुक्ति ॥२॥

सकाम निष्काम देवाचेंक भजन । तेणें चुके पतन इहलोकीं ॥३॥

एका जनार्दनीं शुद्ध आणि अशुद्ध । टाकूनियां भेद भजन करी ॥४॥

२७४९

भाविकांचें स्थान पंढरी पावन । अभाविकां जाण नावडे तें ॥१॥

म्हणोनि चिंतन विठ्ठलाचें वाचें । अभाविकां साचें नावडे नाम ॥२॥

वैष्णवांचा संग नावडे कीर्तन । अभाविकांचा दुर्गुण हाचि देखा ॥३॥

अभाविकांच्या संगें परमार्थ नावडे । एका जनार्दनीं न घडे सेवा कांहीं ॥४॥

२७५०

नाशिवंत शरीर ओंगळ ओखंटें । परी तया भेटे कर्म धर्म ॥१॥

अशाश्वत शाश्वत हेंचि उमगा मनीं । तया चक्रपाणी धांवे मागें ॥२॥

देहींचे देहपण देहाचिये माथां । कर्म धर्म सत्ता देहालागीं ॥३॥

एका जनार्दनीं कर्म धर्म पाठीं । वायीं भ्रम पोटीं घेती जीव ॥४॥

२७५१

देहिचेनि सुखें सुखावत । सुख सरतां दुःख पावत ॥१॥

ऐशी आहे बरोबरी । वायां शिणती निर्धारी ॥२॥

सुख दुःख ते समान । मुळींचेच हे दोन्हीं जाण ॥३॥

एकाजनार्दनीं सुखदुःख । अवघा जनार्दन एक ॥४॥

२७५२

देहबुद्धि जयापाशीं । पाप वसे त्या मानसीं ॥१॥

दोष जाण अलंकार । तेणें सत्य हा संसार ॥२॥

समूळ अहंतेच्या नाशीं । ब्रह्माप्राप्ति होय त्यासी ॥३॥

एकाजनार्दनीं अहंकार । त्याग करावा सत्वर ॥४॥

२७५३

होउनि विठोबाचा दास । करी आस दुजियाची ॥१॥

वायां माता व्याली तया । भूमार कासया अवनीसी ॥२॥

पूर्वज तया कंटाळती जन्मला । म्हणती खर हा ॥३॥

एकाजनार्दनीं म्हणे । तया पेणें यमलोकीं ॥४॥

२७५४

राहुनी पंढरी । आणिकाची आस करी ॥१॥

तो पातकी चांदाळ । खळाहुनी अमंगळ ॥२॥

सांडोनियां विठ्ठल देव । आणिकासी म्हणे देव ॥३॥

साडोनियां पुडलिका । गाय आणिकासी देखा ॥४॥

ऐसा पातकी तो खळक । तयाचा न वहावा विटाळ ॥५॥

म्हणे जनार्दनाचा एका । तया तेथें ठेवूं नका ॥६॥

२७५५

हीन जे पामर नावडे वाचे नाम । सदा कामीं काम प्रपंचाचें ॥१॥

भोगिती यातना न सुटे कल्पकोडी । चौर्‍यांयशीची बेडी दृढ पायीं ॥२॥

जैसें कर्म केलें तैसेक फळ आलें । कुंथतां वाहिले भार माथां ॥३॥

एका जनार्दनीं संशय न धरावा । आला तो भोगावा विषमकाळ ॥४॥

२७५६

जन्मोनी प्राणी नाम न घेत वाचे । त्याचिया जन्माचें व्यर्थ वोझें ॥१॥

प्रसवोनी तयां वांझ तो जननी । बुडविलीं दोन्हीं कुळें त्यानें ॥२॥

पूर्वज पतनीं पडती बेचाळीस । नाम न ये मुखास ऐसा प्राणी ॥३॥

एकाजनार्दनीं पतित दुराचारी । यम तया अघोरीं घालितसे ॥४॥

२७५७

अभागी तो जाण । न करी विठ्ठलस्मरण ॥१॥

तया व्यालीसे जननी । अभागी तो पापखाणी ॥२॥

न जाय पंढरपुरा । मांडी वेदान्त पसारा ॥३॥

एका जनार्दनीं म्हणे । श्वानापरी जायाचें जिणें ॥४॥

२७५८

नरदेह प्रमाण शतवर्षे म्हणती । अभागी घालविती वायां जाण ॥१॥

न करी भजन न जाय पंढरीं । अभाविक दुराचारी सदा मनीं ॥२॥

जनार्दनाचा एक न पाहे त्याचें मुख । नरदेही देख पशुवत ॥३॥

२७५९

अभागियां नावडे वैष्णवांचा संग । सदा तो उद्योग परनिंदेचा ॥१॥

ऐसे जे पामर भोगिती अघोर । सुटिका निर्धार नोहे त्यासी ॥२॥

जन्मोनी मरती पुन्हा जन्मा येती । होतसे फजिती मागें पुढें ॥३॥

एका जनार्दनीं नरकाचें बिढार । यमाचें तें घर माहेर केलें ॥४॥

२७६०

ऐसें कृपण मनाचें । तें या पंढरीसी न वचे ॥१॥

पापीयासी पंढरपुर । नावडे ऐसा निर्धार ॥२॥

ब्रह्माज्ञान पाषांडियां । नावडे काया वाचा जीवेंसी ॥३॥

विषयीं जो दुराचारी । तया नावडे ज्ञानेश्वरी ॥४॥

अभक्तांसी संत भेटी । झाल्या नावडे म्हणे चावटी ॥५॥

एका जनार्दनीं म्हणे देवा । तया दुरी मज ठेवा ॥६॥

आपण साहित्यिक आहात ? कृपया आपले साहित्य authors@bookstruckapp ह्या पत्त्यावर पाठवा किंवा इथे signup करून स्वतः प्रकाशित करा. अतिशय सोपे आहे.
Please join our telegram group for more such stories and updates.telegram channel