२८०९
गुरु जनार्दन सांगे राममंत्र । पूजावे पवित्र द्विजवर ॥१॥
जोडिली संपदा ब्राह्मणासी द्यावी । अखंड करावी चरणसेवा ॥२॥
ब्राह्मणाचें तीर्थ जे नर सेविती । हरिहर येती वंदावया ॥३॥
ब्राह्मणाचें तीथ ज्या नर मस्तकीं । सायुज्यता मुक्ति पायां लागे ॥४॥
एका जनार्दनीं मुक्ति हे तो वाव । भजा हे भूदेव कोटी जन्मीं ॥५॥
२८१०
जनार्दनें आम्हां सांगितलें गुज । पूजावे हे द्विज आवडीनें ॥१॥
मुखीं ज्याच्या तोचि नारायण । भिन्नभाव जाण भावूं नको ॥२॥
भाविकांहि भिन्न तयासी दंडिती ।रवरव भोगिती कुळांसहित ॥३॥
एका जनार्दनीं ब्राह्मणांची पूजा । चुकवील खेपा संसारींच्या ॥४॥
२८११
ब्राह्मणवाक्यबळें वेदू नेमी जगा । येरव्ही राहे उगा थोटावला ॥१॥
ब्राह्मण तो ब्रह्मा ब्राह्मण तो ब्रह्मा । जयाचेनि कर्माकर्म दाटुगें जगीं ॥२॥
ब्रह्मावाक्याची राणीव तैं शास्त्राची जाणीव । येरव्हीं नुसतें पवे पाषाणाचें ॥३॥
ब्राह्मण वचनार्थ यागकर्म समर्थ । येरव्ही ते समस्त जीत ना मेली ॥४॥
जिवाचें जीवपण शिवाचें शिवपण । याहुनी ब्रह्मापुर्ण ब्राह्मणक वाक्य ॥५॥
पाठ नाहीं पोट नाहीं ब्रह्मा ते निघाट । हाही अनुभव स्पष्ट ब्राह्मणवचनें ॥६॥
ब्रह्मा तें निर्मळ संसार तो मृगजळ । हेंही होय विव्हळ ब्राह्मणवचनें ॥७॥
एका जनार्दनीं ब्राह्मण पूर्ण बोधु । जाणे तया बाधूं न शके कर्माकर्म ॥८॥
२८१२
शम दम तप शौच आणि क्षमा । आर्जव तो प्रेमा ज्ञानालागीं ॥१॥
आत्मा अनुभव वेदीं सत्य भाव । ब्राह्मण स्वभाव कर्म ऐसें ॥२॥
ब्राह्मणाच्या ठायीं गुण शुद्ध सत्त्व । वसे ब्रह्मातत्त्व तया चित्तीं ॥३॥
सर्वांभुतीं दया असे तयापाशीं । विटला उपाधीसी सर्वभावें ॥४॥
एकाजनार्दनीं ऐसे हे ब्राह्मण । तयांचे चरण नित्य वंदूं ॥५॥
२८१३
ब्राह्मणा स्वधर्मक नित्य नैमित्तिक । व्हावे उपासक वेदांलांगीं ॥१॥
स्नानसंध्या वंदन हेंचि नित्य कर्म । तैसेचि हें वर्म पितृतृप्ति ॥२॥
ब्रह्मायज्ञ आणि अग्नीची ते पूजा । तेणें अधोक्षजा पाविजेत ॥३॥
अतिथी आलिया तया अन्नदान । करावें तर्पण द्रव्ययोगें ॥४॥
भूतदया गाई पशूतें पाळावें । मुखीं उच्चारावें रामनाम ॥५॥
एका जनार्दनीं हेंचि कम नित्य । तेणें परब्रह्मा हातां चढे ॥६॥
२८१४
तयालागीं ज्ञानी म्हणती नैमित्तिक पितृ श्राद्धादिक जाणावें तें ॥१॥
संतांचें दर्शन ज्ञानियाची भेटी । उत्थापन अटी करणें लागे ॥२॥
एकादशी शिवरात्री प्रदोषादि । रामजयंत्यादि नाना पर्वे ॥३॥
नैमित्तिक ऐसेंक तयासी म्हणती । त्यायोगें पावती आत्मतत्वीं ॥४॥
एका जनार्दनीं यातें आचराल । तरीच पावाल चित्तशुद्धी ॥५॥
२८१५
नित्य कर्माचें लक्षण । स्नानसंध्या पितृतर्पण ॥१॥
ब्रह्मायज्ञ देवपूजा । करावी त्या अधोक्षजा ॥२॥
वैश्वदेव अतिथी पूजन । आचारांवें नित्य जाण ॥३॥
एका जनार्दनीं कर्म । तेंचि जाणा परब्रह्म ॥४॥
२८१६
ब्रह्मा जाणे ब्राह्मण याती । त्याची घडावी संगती ॥१॥
ब्राह्मण तयासी म्हणावे । त्याचे पायीं लीन व्हावें ॥२॥
गळां घालोनि सूत्रदोरी । म्हणविती ब्रह्माचारी ॥३॥
परी ब्रह्मा नाहीं ठावें । लोकां सांगतसे भावें ॥४॥
एका जनार्दनीं पूर्ण । ब्रह्मा जाणे तो ब्राह्मण ॥५॥
२८१७
कोणा ब्रह्मकर्म कळेना हें वर्म । नासिलें जीवन संध्या वेळें ॥१॥
धरिलें नासिक अनुभवावांचुनीं । त्रिपुटीस पाणी लावियेलें ॥२॥
डोळिया वंदना स्वीकारिले कान । तेथें वर्म कोण नेणवेची ॥३॥
हृदयावरी हात नाभीस लाउनी । डोळे ते झाकुनी नाश केला ॥४॥
करी प्रदक्षिणा गुरु गुह्माविण । व्यर्थ केला शीण वायां तो ॥५॥
वेळ चुकवुनी संध्या करी भलते वेळे । केलें अमंगळ ब्रह्माकर्म ॥६॥
फिरवितो मणी बुटबुटा ते होट । अजप तो कोठें स्थान नेणे ॥७॥
नेणे तो आचाट करी वेडेचार । काय तो गव्हार संध्या जाणे ॥८॥
एका जनार्दनीं चुकविला नेम । काय पशु अधम जन्मा आले ॥९॥
२८१८
असोनि ब्राह्मण । न करी जो संध्या स्नान ॥१॥
तो पातकी चांडाळ । अधम खळाहुनी खळ ॥२॥
वेदमंत्र न ये मुखा । सदा द्वेष निंदा देखा ॥३॥
नाहें श्राद्धसंकल्प घरीं । हिंडें सदा दारोदारीं ॥४॥
हरिनामीं न बैसे चित्त । लोकां पुराण सांगत ॥५॥
ऐसे पामर अभागी । तयांचे दोष कोण भंगी ॥६॥
एका जनार्दनीं नाम । वाचे होऊनी वदा निष्काम ॥७॥
२८१९
आम्ही ब्रह्मापुरींचे ब्राह्मण । यातिकुळ नाहीं लहान ॥१॥
आम्हां सोवळें वोवळें नाहीं । विटाळ न देखों कवणें ठायीं ॥२॥
आम्हां सोयरे जे जाहले । ते यातिकुळा वेगळे केले ॥३॥
एका जनार्दनीं बोधु । यातिकुळींचा फिटला संबंधु ॥४॥
२८२०
उचित अनुचित कळें तुम्हां । सदैव निर्दैव हासती ॥१॥
ऐशी राहे कर्मगती । वायां फजिती होती जगीं ॥२॥
कर्म सोडीना या नरा । करी आयुष्याचा मातेरा ॥३॥
एका जनार्दनीं निजसार । कर्म हिंडवी गिरिगव्हार ॥४॥