श्रीशुक उवाच-
बिभ्रद्वपुः सकलसुन्दरसन्निवेशं, कर्माचरन्भुवि सुमंगलमाप्तकामः ।
आस्थाय धाम रममाण उदारकीर्तिः, संहर्तुमैच्छत कुलं स्थितकृत्यशेषः ॥१०॥
कर्माणि पुण्यनिवहानि सुमंगलानि, गायज्जगत्कालिमलापहराणि कृत्वा ।
कालात्मना निवसता यदुदेवगेहे, पिण्डारकं समगमन्मुनयो निसृष्टाः ॥११॥
रायासी म्हणे श्रीशुकु । कर्ता करविता श्रीकृष्ण एकु ।
तो शापार्थ आत्यंतिकु । आत्मजां अविवेकु उपजवी स्वयें ॥८६॥
स्वयें जावया निजधामा । थोर आवडी पुरुषोत्तमा ।
यालागीं अवशेषकर्मा । मेघश्यामा लवलाहो ॥८७॥
केव्हां होईल कुलक्षयो । हेंचि मनीं धरी देवो ।
तो देवाचाचि भावो । शापासि पहा वो दृढ मूळ ॥८८॥
जो कुलक्षयो चिंती । त्या कृष्णाची सुंदरमूर्ति ।
शुक सांगे परीक्षितीप्रति । स्वानंदस्थिति उल्हासे ॥८९॥
सकल सौंदर्या अधिवासु । धरोनि मनोहर नटवेषु ।
लावण्यकलाविन्यासु । आणी जगदीशु निजांगें ॥२९०॥
नवल सौंदर्या बीक उठी । सर्वांगीं गुंतल्या जनदिठी ।
कृष्णस्वरुपीं पडे मिठी । होत लुलुबुटी डोळ्यां ॥९१॥
जैशी गुळीं माशीवरी माशी । तेवीं दिठीवरी दिठी कृष्णरुपासी ।
सर्वांगीं वेढोनि चौपासीं । अहर्निशीं नोसंडिती ॥९२॥
नयन लांचावले लोभा । दृष्टीसि निघालिया जिभा ।
यापरी श्रीकृष्णशोभा । स्वानंदगाभा साकार ॥९३॥
तो श्रीकृष्ण देखिला ज्या दिठीं । ते परतोनि मागुती नुठी ।
अधिकाधिक घाली मिठी । देखे सकळ सृष्टी श्रीकृष्णु ॥९४॥
ऐशी डोळ्यां आवडी । म्हणौनि कामिनी वरपडी ।
यालागीं गोपिकां गोडी । अतिगाढी गोविंदीं ॥९५॥
कृष्ण अतिसुंदर मनोरम । म्हणाल असेल त्यासि विषयधर्म ।
तरी तो अवाप्तसकळकाम । आत्माराम श्रीकृष्ण ॥९६॥
कृष्ण अवाप्तसकळकाम । त्यासि कां द्वारका गृहाश्रम ।
स्त्रिया पुत्र राज्यसंभ्रम । विषयकाम कां भोगी ॥९७॥
चहूं आश्रमां प्रकाशकु । त्रिलोकीं कृष्ण गृहस्थ एकु ।
तोचि ब्रह्मचारी नैष्ठिकु । अतिनेटकु संन्यासी ॥९८॥
कृष्णदेहीं नाहीं दैवबळ । लीलाविग्रही चित्कल्लोळ ।
त्याचीं सर्व कर्में पावनशीळ । उद्धरी सकळ श्रवणें कथनें ॥९९॥
कृष्णकर्मांचें करी जो स्मरण । तें कर्म तोडी कर्मबंधन ।
ऐसें उदार कर्माचरण । आचरला श्रीकृष्ण दीनोद्धरणा ॥३००॥
श्रीकृष्ण असेल सकाम । म्हणाल यालागीं आचरे कर्म ।
ज्याचें नाम निर्दळी सर्व काम । तो स्वयें सकाम घडे केवीं ॥१॥
श्रीकृष्णाचा स्मरतां काम । स्वयें संन्यासी होती निष्काम ।
सकामाचा निर्दळे काम । ऐसें उदार कर्म आचरला ॥२॥
तेणें अवाप्तसकळकामें । ऐशीं आचरला अगाध कर्में ।
मानव तारावया मनोधर्में । कीर्ति मेघश्यामें विस्तारिली ॥३॥
कैसें कर्म सुमंगळु । कानीं पडतांचि अळुमाळु ।
नासोनियां कर्ममळु । जाती तात्काळु श्रवणादरें ॥४॥
श्रवणें उपजे सद्भावो । सद्भावें प्रकटे देवो ।
तेणें निर्दळे अहंभावो । ऐशी उदार पहा वो हरिकीर्ति ॥५॥
श्रीकृष्णकीर्तीचें स्मरण । कां करितां श्रवणपठण ।
मागें उद्धरले बहुसाल जन । पुढें भविष्यमाण उद्धरती ॥६॥
जरी केलिया होती पुण्यराशी । तरी अवधान होये हरिकथेसी ।
येर्हवीं ऐकतां येरांसी । लागे अनायासीं अतिनिद्रा ॥७॥
जे हरिकथेसी सादर । त्यांच्या पुण्या नाहीं पार ।
कृष्णें सुगमोपाव केला थोर । दीनोद्धार हरिकीर्तनें ॥८॥
कृष्णकीर्तनें गर्जतां गोठी । लाजिल्या प्रायश्चित्तांचिया कोटी ।
उतरल्या तीर्थांचिया उटी । नामासाठीं निजमोक्षु ॥९॥;
ऐसा निजकीर्तिउदारु । पूर्णब्रह्म सारंगधरु ।
लीलाविग्रही सर्वेश्वरु । पूर्णावतारु यदुवंशीं ॥३१०॥
उतरला धराभार येथ । सत्य न मनी श्रीकृष्णनाथ ।
यादव उरले अतिअद्भुत । तेही समस्त निर्दळावे ॥११॥
ये अवतारीं हृषीकेशी । म्हणे हेंच कृत्य उरलें आम्हांसी ।
निर्दळोनि निजवंशासी । निजधामासी निघावें ॥१२॥;
तो यादवांमाजीं माधव । कालात्मा देवाधिदेव ।
जाणोनि भविष्याचा भाव । काय अपूर्व करिता झाला ॥१३॥
नारदादि मुनिगण । त्यांसि पाचारुनि आपण ।
करुं सांगे शीघ्र गमन । स्वयें श्रीकृष्ण साक्षेपें ॥१४॥
ज्यांपासूनि संत दूरी गेले । तेथें अनर्थाचें केलें चाले ।
हें यादवनिधनालागीं वहिलें । लाघव केलें श्रीकृष्णें ॥१५॥
भक्त संत साधु ज्यापासीं । तेथें रिघु नाहीं अनर्थासी ।
जाणे हें स्वयें हृषीकेशी । येरां कोणासी कळेना ॥१६॥
जेथें संतांचा समुदावो । तेथें जन्ममरणां अभावो ।
हा श्रीकृष्णचि जाणे भावो । तो करी उपावो ब्रह्मशापार्थ ॥१७॥
जेथूनि संत गेले दुरी । तेथें सद्यचि अनर्थु वाजे शिरीं ।
हें जाणोनियां श्रीहरी । द्वारकेबाहेरी ऋषि घाली ॥१८॥
ऋषि जात होते स्वाश्रमासी । त्यांतें लाघवी हृषीकेशी ।
तीर्थमिषें समस्तांसी । पिंडारकासी स्वयें धाडी ॥१९॥
पिंडारका मुनिगण । श्रीकृष्णें धाडिले कोण कोण ।
ज्यांचें करितांचि स्मरण । कळिकाळ आपण भयें कांपे ॥३२०॥;
