तस्माज्जिज्ञासयाऽऽत्मानं आत्मस्थं केवलं परम् ।
सङ्गम्य निरसेदेतद् वस्तुबुद्धिं यथाक्रमम् ॥११॥
उद्धवा याचिलागीं नित्य । जिज्ञासें बैसवावें चित्त ।
तिसी विवेक उपजवित । सत्यासत्यविभागें ॥२६॥
तेथ असत्य तितकी 'अविद्या' । जिचेनि जीवासी परम बाधा ।
तिच्या समूळ करावया छेदा । 'सद्विद्या' साधावी ॥२७॥
सद्विद्या साधिलिया पाहीं । केवळ वस्तु ते दूरी नाहीं ।
असे आपुल्याचि ठायीं । येचि देहीं कूटस्थ ॥२८॥
कार्यकारणसंघात । यामाजीं वस्तु असे व्याप्त ।
व्यापूनियां अलिप्त । नित्यमुक्त स्वभावें ॥२९॥
करूनि सद्विद्यासाधन । धरूनि आत्मानुसंधान ।
देहद्वयाचें निरसन । साधकें जाण साधावें ॥३३०॥
स्थूल नश्वरत्वे मिथ्या झालें । सूक्ष्म वासनामय कल्पिलें ।
ते कल्पनेसी मिथ्यात्व आलें । ब्रह्म उरलें निर्विकल्प ॥३१॥
जैशा गगनीं नाना मेघपंक्ती । निजबळें त्या वर्षती ।
त्याचि शारदियेचे अंतीं । हरपोनि जाती आकाशीं ॥३२॥
तैसी देहीं देहात्मबुद्धी । दृढ केली होती त्रिशुद्धी ।
तेचि विवेकाचिया प्रबोधीं । नास्तिकसिद्धी पावली ॥३३॥
देह-असद्भावाची पदवी । ब्रह्मविद्येच्या सद्भावीं ।
खद्योततेजाची दिवी । सूर्ये देखावी कैसेनि ॥३४॥
दोर भासला होता विखार । त्याचा करितां निजनिर्धार ।
हारपोनियां सर्पाकार । उरे दोर निजरूपें ॥३५॥
पाहतां विवेकाचेनि निवाडें । दोराचें सर्पत्व जेवीं उडे ।
तेवीं ब्रह्मसद्भावीं रोकडें । देह नातुडे सत्यत्वें ॥३६॥
'नरदेह आश्रयून । ब्रह्मविद्या वाढली जाण ।
तें आपुलें जन्मस्थान । देहनिर्दळण केवीं करी' ॥३७॥
उद्धवा तूं ऐसऐसी । आशंका झणीं धरिसी ।
ते अग्निउत्पत्तिदृष्टांतेंसीं । तुजपाशीं सांगेन ॥३८॥
