३४४४. होऊनि सावधान चित्ता । उपमन्यूची कथा । एका भावें ऐकतां । सायुज्यता पाविजे ॥१॥
उपमन्यु मागितलें । देवें तयासी दिधलें । तें सांगेन वहिलें । चित्त देऊनी परियेसा ॥२॥
ब्राम्हणासी पुत्र झाला । पित्यासी हर्ष वाटला । थोर कष्टें वाढविला । स्नेहो आशा धरुनी ॥३॥
बाळक तो जाणता । पित्यासी उपजली चिंता । एका जनार्दनीं तत्वतां । वचनार्थ परिसावा ॥४॥
३४४५.
मातेसी म्हणे बाळ । दूध पितीं मुलें सकळ । मजही दूध तात्काळ । मातें देईं भोजना ॥१॥
मग ते करड्या वांटूनी । जननी काढी शुभ्र पाणी । बारे दूध म्हणोनी । वाटीयें भात कालविला ॥२॥
तंव शेजारीं ब्राम्हणें श्राध्द केलें । तयाचिया घरां जेवावया नेलें । बरवें उत्तम पक्वान्न वाढिलें । नानापरी भोजना ॥३॥
बाळासी वाढिली दूध क्षीरी । तें जेविलें पोटभरी । एका जनार्दनीं निर्धारी । गेलें आपुल्या गृहासी ॥४॥
३४४६.
गेला आपुल्या गृहाप्रती । बाळ तो निद्रा न करी रात्रीं । क्षुधा लागलीसे बहुती । मागे दूधभात जेवाया ॥१॥
पुढें ती करड्या वांटुनी । काढिले शुभ्रपाणी । येरें टाकिलें थुंकोनी । म्हणे माते कालीचें नव्हे ॥२॥
बारे त्या समर्थाचे घरीं । देवें दिधली दूध क्षीरी । आम्हां दुष्कृताचे घरीं । तें कैंचे रे बाळका ॥३॥
कोठें आहे तो श्रीहरी । दाखवी मज निर्धारी । एका जनार्दनीं परी । ध्यान लागलें हरीचें ॥४॥
३४४७.
बरवी श्रीहरीची मूर्ती । देव्हारा पूजिली होती । बारे हा लक्ष्मीचा पती । दुध मागे तयासी ॥१॥
ऐशीं तिघें उपवास करिती । मातापितरें चिंतेत पडती । जन मिळाले बहुती । तयासी उठवूं आदरिलें ॥२॥
बाळा रे तुज कारण । बांधूं सहस्त्र गोधन । येरु म्हणे नायके वचन । मज देईल श्रीहरी ॥३॥
माता म्हणतां हे वचन । दुध आणिलें ब्राम्हणाचे घरींहून । एका जनार्दनीं वचन । असंतोषित बाळ ते ॥४॥
३४४८.
दुध आणिलें परगृहींहूनी । संतोष नाही माझे मनीं । श्रीहरी देईल मज लागुनी । तरीच दुध घेईन ॥१॥
पिता म्हणतां हे वचन । बाळा तूं अज्ञान । कां वर्जिलें अन्नपान । क्षुधा बहुत पीडितसे ॥२॥
तंव बोले उपमन्यु । भोजन न करी दुधावांचून । श्रीहरी देईल मजलागुन तरीच भोजन करीन ॥३॥
देवा त्वां ध्रुवा अढळपद दिलें । मजलागी निष्ठुर मन केलें । एका जनार्दनीं बोले । बाल वाचे सदद ॥४॥
३४४९.
ऐकोनी दुधाची बोली । का मनीं निष्ठुरता केली । श्रियाळ सत्वें राखिली । नगरी नेली वैकुंठा ॥१॥
अंबऋषीच्या बोला । दाहीही अवतार नटला । माझे देखोनि उणिवाला । दूध कांहे न देसी ॥२॥
शरीर कर्वतीं भेदीन । अष्टांग योग साधीन । भक्तिबळे तुज काढीन । हुडकोनी तत्वतां ॥३॥
ऐकोनी तो शब्द करुणा । एका जनार्दनीं धांवे जाणा । माझिया भक्ताचिया वचना । उणिवता येऊं नेदी ॥४॥
३४५०.
सुदर्शन घेऊनि हातीं । पावला तो लक्ष्मीपती ।देखतांची श्रीपती । तन्मय बाळ जाला ॥१॥
बाळकें धरिले चरण । देवें दिधलें आलिंगन । करें कुर्वाळुनी वदन । चुंबनाते दिधले ॥२॥
देव म्हणे बाळकातें । काय अपेक्षा माग मातें । बाळ बोले दूधभातें । मातें देईं सत्वर ॥३॥
हासे वैकुंठीचा राणा । बाळक हें अज्ञाना । एका जनार्दनीं शरण । काय मागणें मागत ॥४॥
३४५१.
ऐके देवा सावधान । एवढे पुरवावें जाण । दुधावांचुनी दुसरें आन । न मागे मी सर्वथा ॥१॥
मातापिता उपमन्यु । तिघे गरुडावर बैसून । क्षीरसागरीं नेऊन । इच्छा त्यांची पुरविली ॥२॥
राज्य दिधलें क्षीरसागरीचें । अमर शरीर केलें त्यांचे । नित्य दर्शन श्रीहरीचें । सायुज्यता दिधली ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण । उपमन्यु आख्यान पावन । श्रीव्यासें कथिले जाण । तेंचि येथें वर्णिलें ॥४॥
