श्रावण महिना हा हिंदू पंचांगानुसार आणि भारतीय सौर दिनदर्शिकेनुसार पाचवा महिना आहे. या महिन्याच्या पौर्णिमेला चंद्र श्रवण नक्षत्रात असतो, त्यावरून या महिन्याला श्रावण असे नाव मिळाले आहे.
पंचांगानुसार दर वर्षी कार्तिक महिन्यातील कृष्ण पक्षात त्रयोदशीच्या दिवशी धन्वंतरी त्रयोदशी (धनत्रयोदशी) साजरी केली जाते. मान्यतेनुसार याच दिवशी समुद्र मंथनातून भगवान धन्वंतरी प्रकट झाले होते. म्हणूनच या दिवशी धन्वंतरीची विशेष पूजा केली जाते. समुद्र मंथनातून धन्वंतरी सोबत अन्य रत्न देखील निघाली होती. आज आम्ही तुम्हाला समुद्र मंथनाची पूर्ण कथा सांगणार आहोत.
शनि ग्रह के प्रति अनेक आखयान पुराणों में प्राप्त होते हैं।शनिदेव को सूर्य पुत्र एवं कर्मफल दाता माना जाता है। लेकिन साथ ही पितृ शत्रु भी.शनि ग्रह के सम्बन्ध मे अनेक भ्रान्तियां और इस लिये उसे मारक, अशुभ और दुख कारक माना जाता है। पाश्चात्य ज्योतिषी भी उसे दुख देने वाला मानते हैं। लेकिन शनि उतना अशुभ और मारक नही है, जितना उसे माना जाता है। इसलिये वह शत्रु नही मित्र है।मोक्ष को देने वाला एक मात्र शनि ग्रह ही है। सत्य तो यह ही है कि शनि प्रकृति में संतुलन पैदा करता है, और हर प्राणी के साथ उचित न्याय करता है। जो लोग अनुचित विषमता और अस्वाभाविक समता को आश्रय देते हैं, शनि केवल उन्ही को दण्डिंत (प्रताडित) करते हैं।
श्रीमद् भागवत पुराण आस्थावान हिंदूंसाठी सर्वोत्कृष्ट मोक्षदायी ग्रंथ मानला जातो. याचे रचनाकार महर्षी व्यास यांनी या महाकाव्याला आपल्या अठरा पुराणांमध्ये सर्वश्रेष्ठ स्थान दिलेले आहे. हे पुराण ज्ञान, कर्म आणि उपासना यांचा अद्भुत समन्वय आहे. यामध्ये देवाची उपासना करणाऱ्या साधकाला या विशिष्ट गुरूंकडून ज्या ज्ञानाच्या गोष्टी शिकण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे, त्यांचे महत्त्व आपल्या गृहस्थी जीवनात देखील कमी नाही.आता माहिती करून घेऊयात की आपल्या जीवनाच्या साधनेत आपण कोणाकडून काय शिकून घेतले पाहिजे -
पुराणों में नारियों को पुरुषों जितना सम्मान मिलता था | वह अपनी विलक्षण प्रतिभा की वजह से देवी की तरह पूजी जाती थीं | पढ़िए ऐसी ही कुछ नारियों के बारे में जो अपने विलक्षण गुणों की वजह से विख्यात हो गयीं |
करुणाष्टके म्हणजे करुणाघन परमेश्वरास प्रेमभराने आळविणारी कविता. आपल्या दुर्गुणाची आठवण होऊन अनुतापयुक्त जे छंदोबद्ध उद्गार मुखावाटे बाहेर पडतात, ती करुणाष्टके होत. श्रीसमर्थ रामदासस्वामींच्या या करुणाष्टकांत करुणरस ओतप्रेत भरलेला आहे. ही करुणाष्टके म्हणताना बाह्यसृष्टि विसरुन जाऊन अर्थाबरोबर मनाने रमावे.
श्रावण महिन्यातील पहिला महत्त्वाचा सण नागपंचमी हा आहे. या दिवशी घरोघरी नागाची पूजा करून नागदेवतेला प्रसन्न करण्याची पद्धत आहे. हा सण फार जुन्या काळापासून पाळला जात असावा. कालिया नागाचा पराभव करून यमुना नदीच्या पात्रातून भगवान श्रीकृष्ण सुरक्षित वर आले तो दिवस श्रावण शुद्ध पंचमीचा होता. तेव्हांपासून नागपूजा प्रचारात आली असे म्हणतात.
हे पुस्तक इस्लाम बाबत विविध ठिकाणची माहिती संकलित करून लिहिण्यात आले आहे. यामुळे इस्लाम बाबत आपल्या ज्ञानात भर पडावी इतकाच हेतू आहे. आम्ही कोणत्याही धर्माचा प्रचार करींत नाही किंवा त्यास विरोध करीत नाही. आपले अभिप्राय अवश्य कळवावेत..
आपने बुरी नज़र से बचने के लिए नीम्बू का इस्तेमाल किये जाने के बारे में तो सुना होगा | पर क्या आप जानते हैं की नीम्बू का इस्तेमाल हम कई और टोटकों जैसे संतान प्राप्ति और समृद्धि पाने को पूरा करने के लिए भी कर सकते हैं |पढ़िए नीम्बू के 10 ऐसे ही चमत्कारिक टोटकों के बारे में |
बहूतांशी लोकांच्या पत्रिकेत पितृदोष असतोच असतो . याला कारण घरात होणाऱ्या श्राद्ध कर्माचा लोप हे आहे
मंगलकार्य किंवा कोणत्याही चांगल्या कामाला सुरुवात करताना विघ्नहर्ता म्हणजेच श्रीगणपतीची पूजा व आराधना करण्याची प्रथा आपल्याकडे अनेक वर्षांपासून सुरू आहे. श्रीगणेश चतुर्थीच्या दिवशी प्रतिष्ठापना अशी करावी.
मंत्रो में शक्ति होती है यह एक प्राचीन हिन्दू धारणा है। कुछ सिद्ध मन्त्र हम यहाँ आपके लिए प्रस्तुत कर रहे है।
महाभारत हा जुना, अनेक विद्वानांनी हाताळलेला आणि बहुचर्चित विषय आहे. मी महाभारताचे विदर्भ-मराठवाडा कंपनीने प्रसिद्ध केलेले भाषांतर वाचले आहे. इतर काही वाचलेले नाही. संस्कृतचा संबंध शाळेनंतर नाही. मग मी नवीन काय लिहिणार? पण महाभारत वाचताना अनेक प्रष्न पडले व त्यांची उत्तरे शोधण्याचा प्रयत्न केला. त्यावर हे लेखन आधारलेले राहील. श्लोकांचे संदर्भ देत बसणार नाही पण पाहिजे असतील त्यांना ते देता येतील. जेथे स्वत:चे तर्क लढवलेले असतील तेथे तसे स्पष्ट सांगेन.
हिंदू धर्मात सर्वांत पूजनीय वेदांमध्ये आणि ब्राम्हण ग्रंथांमध्ये यज्ञ / होम यांचा काय महिमा आहे त्याची माहिती आपण या पुस्तकात घेणार आहोत
पुनर्जन्म आतापर्यंत एक वादग्रस्त विषय राहिला आहे. काही लोकांचा त्यावर विश्वास आहे तर काहींचा यावर विश्वास नाही. परंतु अशा अनेक घटना समोर आल्या आहेत ज्या आपला पुनर्जन्मावरचा विश्वास दृढ करतात. अशाच काही पुनर्जन्माच्या कथा पाहुयात.
अर्थ मराठी ई-दिवाळी अंक यंदा चैथ्या वर्षात पदार्पण करत आहे. वाचकांना सतत काही ना काही नवीन देता यावं यासाठी प्रत्येक वर्षी जे काही शक्य आहे ते सर्व देण्याचा प्रयत्न केला आहे आणि म्हणूनच आपल्या ई-दिवाळी अंकाला आंतरराष्ट्रीय दिवाळी अंक संघटनेतर्फे सलग दोन वर्षे (2014 आणि 2015) सर्वोत्कृष्ट दिवाळी अंक पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आलं. पुरस्काराचं श्रेय माझ्या सादरीकरणापेक्षा नेहमी माझ्या पाठीशी उभ्या असलेल्या पत्नीला, माझ्यामध्ये साहित्याची बीज पेरणार्या माझ्या वडीलांना, माणूस म्हणून जग दाखवणार्या माझ्या आज्जीला जातं. आणि अर्थातच दिवाळी अंकामध्ये लेख आणि काव्य सादर केलेल्या सर्व नवोदित आणि दिग्गज साहित्यीकांना जातं. दिवाळी अंकावर आपलं प्रेम असंच असु द्या. आपलाच, अभिषेक ज्ञानेश्वर ठमके (संपादक)
हिन्दू ग्रंथों में आपने अक्सर यज्ञ का नाम सुना होगा | कभी कैसी मनोकामना की पूर्ती के लिए या फिर किसी अनिष्ट को टालने के लिए यज्ञ का आयोजन किया जाता था | रामायण और महाभारत में कई ऐसे महाराजा का ज़िक्र मिलता है जिन्होनें इच्छा पूर्ती के लिए किसी न किसी यज्ञ का आयोजन किया था | इस लेख द्वारा हम आपको ऐसे ही कुछ यज्ञ ,उनके प्रयोजन और महत्त्व के बारे में जानकारी देंगे |
आपण सर्वजण मंदिरात तर जातोच आणि अनेक छोट्या छोट्या क्रिया करतो ज्या सर्वांचा अर्थ आपल्याला माहिती असतोच असे नाही. आता आपण माहिती करून घेऊयात काही वैज्ञानिक तथ्य या प्रथांच्या बाबतीत .....
हमारे धार्मिक ग्रंथों में कई साल पहले ही भविष्य को लेकर काफी बातें लिखी गयी थीं | उनमें से कई बातें अब सत्य होती दिखती हैं | आइये पढ़ें कौन सी हैं वो बातें और वो किस तरह से सत्य साबित हो रही हैं |
शिव या महादेव सभी देवताओं में इष्ट माने जाते हैं | ऐसा भी कहते हैं की शिव की भक्ति करने वाले को जीवन में कभी दुःख का सामना नहीं करना पड़ता |जहाँ विष्णु के अवतारों की गाथा तो सब लोगों को मालूम है शिव ने भी कई अवतार लिए थे |पुराणों के मुताबिक शिव के १९ अवतार हुए थे | आज उन्हीं की महिमा जानते हैं |
आपल्या भारत देशात पौराणिक काळापासून अनेक चमत्कारी देवस्थाने आहेत. आज आपण त्यातील काही प्रमुख देवस्थानांची माहिती घेऊया
महाराष्ट्र आणि पर्यायाने मराठ्यांचा इतिहास हा संपूर्ण भारतीय इतिहासाचा सर्वांत महत्वाचा भाग आहे. दुर्दैवाने नालायक शिक्षणखात्या मुळे भारतीय इतिहासाचा हा भाग सर्वसामान्य लोकांकडे पोचत नाही.
गरुड पुराण हा ग्रंथ सामन्यत: रामायण आणि महाभारत यांसारखा प्रचलित नाही कारण मरणोत्तर मिळणाऱ्या शिक्षांचे वर्णन यात केले आहे. परंतु हा ग्रंथ न वाचल्याने या शिक्षांपासून कसे वाचावे हेदेखील वाचनातून सुटते. चला वाचूया गरुड पुराणात दिलेले सफल होण्याचे मार्ग
आता पाकिस्तानात स्थित प्राचीन, पौराणिक आणि ऐतिहासिक हिंदू मंदिरांची माहिती घेऊयात..
भारत तंत्र मन्त्र का जन्मस्थान है | यहाँ लोग अपनी इच्छा पूर्ती के लिए तंत्र मन्त्र का विशेष रूप से प्रयोग करते हैं | आइये पढ़ते हैं हमारे देश में प्रचलित कुछ ऐसी ही सध्नायों के बारे में |
A take on distorted Indian history, foreign invasions and the Hindus.
महाभारत हा सनातन हिंदू धर्मातील सर्वात प्रसिद्ध ग्रंथ आहे. ही सत्यकथा आहे कि वदंता यावर विद्वानांचे दुमत आहे. महाभारत म्हणजेच प्राचीन काळातील विश्वयुद्ध का घडले हे या पुस्तकात वाचूया
हिंदू पौराणिक ग्रंथांमध्ये अनेक शापांचे वर्णन आपल्याला पाहायला मिळते. आणि प्रत्येक शापाच्या मागे कोणती न कोणती कहाणी देखील नक्कीच असते. आज आपण बघणार आहोत हिंदू धर्म ग्रंथांमध्ये उल्लेख असलेले असेच २४ शाप आणि त्यांच्यामागची कहाणी
महाभारताचा कालनिर्णय हा एक विद्वानांचा दीर्घकाळ चाललेला विषय आहे. त्यातहि, घटनांचा काल आणि ग्रंथलेखनाचा काळ असे दोन प्रकार आहेत. अनेक शास्त्रांच्या सहायाने या विषयांचा अनेक शतके विचार झालेला आहे. गूगल मध्ये थोडा शोध घेतला तर अनेक शास्त्रीय दृष्टिकोनातून विचार करणार्या जगभरातील अनेकानी १९२४ BCE ते ३१३७ BCE असे निरनिराळे निष्कर्ष काढलेले दिसतात.
भारतीय समाज में मंदिर का निर्माण और मूर्तियों का पूजन कब शुरू हुई ये अभी तक एक रहस्य बना हुआ है | ये भी सच है की वैदिक काल में मूर्ति पूजन नहीं हुआ करता था | तब सभी लोग एक शिला पर खड़े हो ब्रह्म का आह्वान करते थे |इसके इलावा यज्ञों द्वारा भी प्रभु की पूजा अर्चना की जाती थी | शिवलिंग का पूजन तो तब भी प्रचलन में था |उस समय के ऋषि जंगल में अपना घर बना तपस्या कर अपना जीवन व्यतीत करते थे | हांलाकि लोग सभी देवी देवताओं का पूजन करते थे लेकिन वह मंदिरों में जाकर नहीं होता था | आईये जानते हैं मंदिरों से जुडी और ऐसी कई रोचक बातें
शनि देव की कृपा जिस पर हुई उसकी जिंदगी संवर गयी और जिससे वह रुष्ट हो गए उसके लिए जीवन का बोझ उठा पाना बहुत कठिन हो जाता है | शनि देव का पृथ्वी पर स्थान है शनि शिंगणापुर जहाँ कहते हैं वह अपने स्वरुप में बसते हैं |जानिए शनि शिंगणापुर से जुडी कुछ बातें |
अनेक धार्मिक ठिकाणी, विशेषतः जी देवळे "स्वयंभू" किंवा "जागृत" मानली जातात तेथे अनेक भक्तांच्या "अंगात" येते. बहुदा ही गोष्ट स्त्री व्यक्तींच्या बाबतीतच घडते आणि तरुण युवती आणि मध्यमवर्गीय महिलांच्या बाबतीत ती दिसून येते.
तेल का इस्तेमाल सभी लोग किसी न किसी मकसद के लिए करते हैं | लेकिन आपको पता है तेल के कुछ टोटकों से आप कई परेशानियों का हल पा सकते हैं | आइये पढ़ें कुछ ऐसे ही टोटकों के बारे में |
How I Became a Hindu is an autobiography by Sita Ram Goel, which he published in 1982 and enlarged in 1993 under his Voice of India imprint. Goel writes that he had strong Marxist leanings as a student. He read Karl Marx's "The Communist Manifesto" and almost joined the Communist Party. In these years he "came to the conclusion that while Marx stood for a harmonized social system, Sri Aurobindo held the key to a harmonized human personality."
"हे शरीर तुमचे नाही आणि तुम्ही या शरीराचे नाही. हे शरीर ५ तत्वांनी बनलेले आहे - अग्नी, जल, वायू, पृथ्वी आणि आकाश. एक दिवस हे शरीर याच पंच तत्वांमध्ये विलीन होऊन जाणार." - इति भगवान श्रीकृष्ण.
रावण जेवढा दुष्ट होता, त्याच्यामध्ये चांगले गुणही तेवढेच होते. कदाचित त्यामुळेच इतकी वाईट कृत्ये करूनही रावणाला महाविद्वान आणि प्रकांड पंडित मानले जाते. रावणाशी निगडीत अनेक रंजक गोष्टी आहेत, ज्या नेहमीच्या कथांमध्ये पाहायला मिळत नाहीत.
भारतीय जीवन-धारा में पुराणों का महत्वपूर्ण स्थान है, पुराण भक्ति ग्रंथों के रूप में बहुत महत्वपूर्ण माने जाते हैं। जो मनुष्य भक्ति और आदर के साथ विष्णु पुराण को पढते और सुनते है,वे दोनों यहां मनोवांछित भोग भोगकर विष्णुलोक में जाते है।
25 जून 1975 को देश भर में इमरजेंसी घोषित कर दी गयी थी | इसी दौरान इंदिरा गाँधी ने जयगढ़ किले में 5 महीने तक खुदाई करवाई | इसके बाद उन्हें कुछ सामान वहां से प्राप्त हुआ लेकिन उन्होनें इस बात को गुप्त रखा | वह सामान बड़े गुप्त तरीकों से दिल्ली ले जाया गया | लेकिन जनता को यही बताया गया की कुछ हाथ नहीं लगा | आखिर क्या मिला तो खोजने वालों को उस समय और क्यूँ इस बात को गुप्त रखा गया आईये जानते हैं |
मित्रांनो आणि आदरणीय वाचकांनो, आज आपण ओडीसा येथील जगप्रसिद्ध पुरी येथील भगवान जगन्नाथ मंदिराशी संबंधित काही आश्चर्यजनक गोष्टी पाहणार आहोत.
शिखंडी स्त्री होता कि पुरुष? महाभारतातील हे फारच वेगळे पात्र होते. त्याबाबत काही प्रश्नांची काही उत्तरे या पुस्तकात वाचायला मिळतील..
असं म्हणतात की इतक्या वर्षांनंतर देखील आजही अश्वत्थामा जिवंत आहे. आता आपण पाहूयात की महाभारतात अश्वत्थामाचे स्थान काय आहे...
शनि की साढ़े साती, भारतीय ज्योतिष के अनुसार नवग्रहों में से एक ग्रह, शनि की साढ़े सात वर्ष चलने वाली एक प्रकार की ग्रह दशा होती है। ज्योतिष एवं खगोलशास्त्र के नियमानुसार सभी ग्रह एक राशि से दूसरी राशि में भ्रमण करते रहते हैं। इस प्रकार जब शनि ग्रह लग्न से बारहवीं राशि में प्रवेश करता है तो उस विशेष राशि से अगली दो राशि में गुजरते हुए अपना समय चक्र पूरा करता है। शनि की मंथर गति से चलने के कारण ये ग्रह एक राशि में लगभग ढाई वर्ष यात्रा करता है, इस प्रकार एक वर्तमान के पहले एक पिछले तथा एक अगले ग्रह पर प्रभाव डालते हुए ये तीन गुणा, अर्थात साढ़े सात वर्ष की अवधि का काल साढ़े सात वर्ष का होता है। भारतीय ज्योतिष में इसे ही साढ़े साती के नाम से जाना जाता है।
महाभारताचा कालनिर्णय हा एक विद्वानांचा दीर्घकाळ चाललेला विषय आहे. त्यातहि, घटनांचा काल आणि ग्रंथलेखनाचा काळ असे दोन प्रकार आहेत. अनेक शास्त्रांच्या सहायाने या विषयांचा अनेक शतके विचार झालेला आहे. गूगल मध्ये थोडा शोध घेतला तर अनेक शास्त्रीय दृष्टिकोनातून विचार करणार्या जगभरातील अनेकानी १९२४ BCE ते ३१३७ BCE असे निरनिराळे निष्कर्ष काढलेले दिसतात.
हे टेंबे स्वामी लिखित सप्तशती गुरुचरित्र आहे. त्याची एक खासियत आहे. प्रत्येक ओळीतील तिसरे अक्षर वाचत गेल्यास गीतेचा संपूर्ण पंधरावा अध्याय तयार होतो. श्री टेंबेस्वामींची अफाट प्रतिभा यातून दिसुन येते. श्रीसप्‍तशतीगुरुचरित्र वाचल्याने गुरूचरित्र वाचल्याचेच समाधान आणि पुण्य मिळते.
भीष्म पितामह महाभारत के एक अहम किरदार थे | लेकिन उनकी कुछ गलतियों ने इस युद्ध की निश्चितता को और बड़ा दिया | आइये पढ़ें भीष्म की ऐसी कुछ गलतियाँ जिनकी वजह से महाभारत का युद्ध घटित हुआ |
‘महाभारत’ हा भारतातला व्यापक पौराणिक ग्रंथ आहे. अर्जून, युधिष्ठीर आणि कृष्ण ह्यांच्यासारखी अतिशय प्रसिद्ध पात्रं महाभारतात आहेत. तरीही महाभारतात अनेक अशी पात्रं आहेत ज्यांना योग्य तो मान नाही मिळाला. अतिशय निष्णात योद्धा असूनही त्यांचं कुणीही कौतुक केलं नाही आणि त्यांचे प्रयत्न काळाच्या पडद्यामागे लपले गेले. चला महाभारतातल्या काही पराक्रमी पात्रांविषयी इथे वाचूया.
शिव श्रृष्टि कर्ता हैं | उनकी भक्ति से दुखी जन को भी हर ख़ुशी प्राप्त होती है | आइये पढ़ें शिव से जुड़े कुछ तथ्यों और उनके हमारे जीवन में महत्त्व के बारे में |
An English Blog by Nimish Sonar (sonar.nimish@gmail.com) http://nimishtics.blogspot.in/
रामायण 5000 साल पहले घटित हुई घटनाओं पर लिखा गया हमारे देश का एक महत्वपूर्ण ग्रन्थ है | क्या सब लोग ऐसा मानते हैं की श्री राम ने इतनी दूर लंका जा रावण का वध किया था | विश्वास करना थोडा मुश्किल लगता है हैना | लेकिन ऐसे सबूत मिले हैं जो इस बात की पुष्टि करते हैं | आइये जानते हैं की वह क्या हैं |
वेद प्राचीन भारत के साहित्य हैं जो हिन्दुओं के प्राचीनतम और आधारभूत धर्मग्रन्थ भी हैं। भारतीय संस्कृति में सनातन धर्म के मूल और सब से प्राचीन ग्रन्थ हैं जिन्हें ईश्वर की वाणी समझा जाता है। ये विश्व के उन प्राचीनतम धार्मिक ग्रंथों में हैं जिनके मन्त्र आज भी इस्तेमाल किये जाते हैं। Reference:http://bit.ly/1oDs5h4
गोस्वामी तुलसीदासने रामचरितमानस ग्रन्थकी रचना दो वर्ष , सात महीने , छ्ब्बीस दिनमें पूरी की । संवत्‌ १६३३ के मार्गशीर्ष शुक्लपक्ष में रामविवाहके दिन सातों काण्ड पूर्ण हो गये।
बामियान बुद्धा की दो मूर्तियाँ काबुल से 130 किलोमीटर दूर स्थित एक स्थान बामियान में बनायीं गयी थी | मार्च 2001 में जब तालिबान का असर जोर शोर से फैला हुआ था तब एक विस्फोट में इन दो मूर्तियों को नष्ट कर दिया गया | बेहद अद्भुद इन मूर्तियों से जुडी कुछ बातें जानते हैं इस लेख में |
आपल्या ग्रंथांमध्ये आणि पुराणांमध्ये अनेक प्रकारच्या चमत्कारी मण्यांचे वर्णन मिळते. पौराणिक कथांमध्ये सर्पाच्या डोक्यावर मणी असल्याचे वर्णन पाहायला मिळते.
काल सर्प दोष से सभी अवगत हैं | ये जिसकी भी कुंडली में होता है उसको अपने जीवन में काफी कठिनायिओं का सामना करना पड़ता है | आइये पढ़ते हैं इस दोष उसके लक्षण और निवारण के तरीकों के बारे में |
कुंडलीतील ग्रह दोषाचा आपल्या जीवनावर बरा वाईट परिणाम होत असतो तसाच आपल्या आरोग्यावर देखील होत असतो. या पुस्तकात आपण ग्रहांपासून उत्पन्न आजार याबाबत संकलित माहिती वाचूया....
अधिक मास हा चांद्र वर्षांत कधी कधी येतो आणि ह्या महिन्यात अध्यात्मिक काम जास्त केले जाते.
रक्षाबन्धन एक हिन्दू व जैन त्योहार है जो प्रतिवर्ष श्रावण मास की पूर्णिमा के दिन मनाया जाता है। श्रावण (सावन) में मनाये जाने के कारण इसे श्रावणी (सावनी) या सलूनो भी कहते हैं। रक्षाबन्धन में राखी या रक्षासूत्र का सबसे अधिक महत्त्व है।
भगवान गणेश की गणेश-चतुर्थी के दिन सोलह उपचारों से वैदिक मन्त्रों के जापों के साथ पूजा की जाती है। भगवान की सोलह उपचारों से की जाने वाली पूजा को षोडशोपचार पूजा कहते हैं। गणेश-चतुर्थी की पूजा को विनायक-चतुर्थी पूजा के नाम से भी जाना जाता है।
विष्णु भगवान के वाहन गरुड़ के नाम से कौन अपरिचित है | हिन्दू धर्म के इलावा उनका ज़िक्र बौद्द धर्म के ग्रंथों में भी पाया जाता है |जातक कथाओं में भी कई स्थानों पर गरुड़ का नाम पाया जाता है | आईये जानते हैं गरुड़ से जुड़ी हुई कई महत्वपूर्ण बातें |
महारथी म्हणून गाजलेला कर्ण ही व्यक्तिरेखा अनेक लेखकांची आवडती आहे. मराठीत त्याचेवर विपुल लेखन झाले आहे.यासाठी कर्णजन्माच्या कथेपासून सुरवात करून पूर्ण मागोवा घेण्याचा विचार आहे. अद्भुतता बाजूला ठेवून, ही सर्व माणसांची कथा आहे या भूमिकेतून मी माझे विचार मांडणार आहे.
महाभारत हा जुना, अनेक विद्वानांनी हाताळलेला आणि बहुचर्चित विषय आहे. मी महाभारताचे विदर्भ-मराठवाडा कंपनीने प्रसिद्ध केलेले भाषांतर वाचले आहे. इतर काही वाचलेले नाही. संस्कृतचा संबंध शाळेनंतर नाही. मग मी नवीन काय लिहिणार? पण महाभारत वाचताना अनेक प्रष्न पडले व त्यांची उत्तरे शोधण्याचा प्रयत्न केला. त्यावर हे लेखन आधारलेले राहील. श्लोकांचे संदर्भ देत बसणार नाही पण पाहिजे असतील त्यांना ते देता येतील. जेथे स्वत:चे तर्क लढवलेले असतील तेथे तसे स्पष्ट सांगेन.
रामायण , महाभारत और अन्य पुराण हमारे देश की सभ्यता का एक अभिन्न अंग हैं | लेकिन हमारे पौराणिक इतिहास की काफी ऐसी बातें हैं जिनसे हम अवगत नहीं है | किताब के पहले भाग में पढ़ें ऐसी ही कुछ बातों के बारे में |
कामेश्वरी यक्ष साधना काफी लोकप्रिय साधना है । ऐसे मन जात है कि यक्ष कि साधना से यक्ष और यक्षिणींइया प्रसन्न होकर अद्धभुत सिद्धिंया देती है । यः किताब पढाकार आप भी यक्ष सिद्धी प्राप्त कर सकेंगे.
हमारा देश एक विविध संस्कृति और सभ्यता का मालिक है | यहाँ हर मौके पर लोग पूजा कर अपने देवताओं को प्रसन्न करते हैं | लेकिन इसके साथ इस देश में कई ऐसी प्रथाएं भी हैं जो सालों से चलती आ रही हैं , लेकिन हैं एक दम अटपटी | आइये जानते हैं इस पहले भाग में कुछ ऐसी ही प्रथाओं के बारे में |
आपल्या देशाच्या गर्भातून जसे शिवाजी महाराज, महाराणा प्रताप यांसारख्या वीर पुरुषांनी जन्म घेतला आहे, त्याचप्रमाणे इथे अशा काही वीर स्त्रिया आहेत ज्यांनी कोणत्या न कोणत्या रूपाने आपल्या देशाची मान गर्वाने उंचावली आहे. आपण माहिती घेऊया अशाच काही विरांगानांची...
ये तो सब लोग जानते हैं की मंत्रो में बहुत शक्ति होती है | इनका विधिवत जप करने से आप दुनिया के सभी कष्टों से छुटकारा भी पा सकते हैं और अपने इष्टदेव का दिल भी जीत सकते हैं | आइये जानते हैं कुछ ऐसे मन्त्रों के बारे में जो आसानी से आपके जीवन में खुशहाली ला सकते हैं |
भस्म लावणे, याचा सांकेतिक अर्थ म्हणजे ‘दुष्कृत्यांचा नाश होणे’ आणि ‘ईश्वराची आळवणी करणे’ होय....
रामाची भक्ती करणारा राम होतो. कृष्णाची भक्ती करणारा कृष्णहोतो. तसेच सदगुरुंची भक्ती करणारा सदगुरु रुप होतो.एखाद्या देवतेचे नाव किंवा मंत्र पुन:पुन्हा म्हणत राहणे म्हणजे नामस्मरण होय.कोणत्या देवाचा कसा करावा नामजप ते आता वाचूया.....
हिन्दूओं के धर्म ग्रंथों में महाभारत को एक विशेष स्थान प्राप्त है |महाभारत के ग्रन्थ में जीवन से जुडी कई ऐसी बातें मोजूद हैं जो इन्सान को बहुमूल्य सीख प्रदान कर सकती हैं |जीवन, धर्म, राजनीति, समाज, देश, ज्ञान, विज्ञान इन सभी विषयों के बारे में महाभारत में विस्तृत जानकारी मोजूद है |आगे पढ़ते हैं जीवन के कुछ और सबक जो हमें इस ग्रन्थ से सीखने को मिलते हैं |
आपले ग्रंथ आणि पुउरानातील कथा यांच्यात समन्वय आहे. काही अशा गोष्टी ज्यन्च्यापासून आपण अनभिज्ञ आहोत. आता आपण माहिती करून घेऊयात रामायण, महाभारत आणि पुराणातील काही अशाच तथ्यांची
महाभारत हा जुना, अनेक विद्वानांनी हाताळलेला आणि बहुचर्चित विषय आहे. मी महाभारताचे विदर्भ-मराठवाडा कंपनीने प्रसिद्ध केलेले भाषांतर वाचले आहे. इतर काही वाचलेले नाही. संस्कृतचा संबंध शाळेनंतर नाही. मग मी नवीन काय लिहिणार? पण महाभारत वाचताना अनेक प्रष्न पडले व त्यांची उत्तरे शोधण्याचा प्रयत्न केला. त्यावर हे लेखन आधारलेले राहील. श्लोकांचे संदर्भ देत बसणार नाही पण पाहिजे असतील त्यांना ते देता येतील. जेथे स्वत:चे तर्क लढवलेले असतील तेथे तसे स्पष्ट सांगेन.
यमराज का नाम सब में डर पैदा करता है | मौत के इस देवता की देश भर में कई स्थानों पर पूजा भी की जाती है | आइये पढ़ें यमराज से जुड़े कुछ तथ्य ,और मौत के बाद की घटनाओं के बारे में |
श्री राम किसी पहचान के मोहताज नहीं | भारत में विष्णु के अवतार श्री राम को लोग जी जान से चाहते हैं | आज भी उनके व्यक्तित्व की मिसालें दी जाती हैं | अयोध्या में जन्मे श्री राम के भारत में यूँ तो कई मंदिर हैं लेकिन उनमें से कुछ बहुत ज्यादा प्रसिद्द है | पढ़िए 10 ऐसे ही मशहूर श्री राम मंदिर के बारे में यहाँ |
महाभारत में द्रौपदी के पांच पति थे। इस प्रकार के रिश्ते आधुनिक जगत में कम होते ही है लेकिन पुराने ज़माने में भी बहुपतित्व शायद ही सूना था. जानिए और कौनसे विचित्र रिश्ते महाभारत में थे।
हमारा देश अपनी विविधता के लिए मशहूर है |लेकिन फिर भी एक चीज़ जो हमारे देश में समान है वो है हर साल कुछ ऐसे मेलों का आयोजन जो दुनिया भर में अपनी खूबसूरती के लिए मशहूर है | आइये पढ़ते हैं हमारे देश के प्रमुख धार्मिक मेलों के बारे में |
शिव के अवतार कृषि दुर्वासा का नाम विश्व भर में प्रसिद्द है | हांलाकि वह शिव के अवतार थे उनका गुस्सा बहुत ही तीव्र था | यही नहीं उनको प्रसन्न कर पाना भी बहुत कठिन था | उनके गुस्से से सभी लोग डरते थे यहाँ तक की कई ऐसे पौराणिक किरदार हैं जिनको उनके गुस्से का शिकार होना पड़ा | इस लेख में पढ़िए ऋषि दुर्वासा से जुड़ी कुछ बातें |
हिंदू देवी देवतांची एक हजार नावे म्हणजेच सहस्त्रनामावली. हिंदू धर्मिय रोज सकाळी संध्याकाळी या नावांचा जप करतात.
महाभारत का युद्ध शुरू तो सभी नियम और कानूनों के तहत हुआ था | लेकिन वक़्त के साथ सभी योद्धाओं को लगने लगा की नियम से चले तो इस युद्ध में जीत कभी भी हासिल नहीं कर पाएंगे |ऐसे में फिर सब छल पर उतर आये और सभी तरीकों से युद्ध जीतने की कोशिश करने लगे | इसी कोशिश में कई योद्धा छल से मौत के घाट उतार दिए गए | आइये जानते हैं उन योद्धाओं के बारे में |
हिंदुस्थानी संस्कृतीमध्ये व हिंदू धर्मामध्ये शंखपूजन महत्त्वाचे मानले जाते.शंखाची पूजा केल्याखेरीज विष्णूची पूजा केल्यास ती त्यास पोहोचत नाही.
बंगाल में जन्मी, पेन्सिलवेनिया यूनिवर्सिटी में इलेक्ट्रिकल इंजीनियरिंग के प्रोफेसर। उनके मजबूत राजनीतिक धारणा है। हिंदू मानव और कानूनी अधिकार, हिंदू इतिहास और इंजीनियरिंग की छात्रा हैं ।
या पुस्तकातून तुम्हाला रामायणाशी निगडीत अनेक रंजक गोष्टी माहिती होतील. पण या पुस्तकात घटनांचा कोणता विशिष्ट क्रम नाहीये.
भीष्म पितामह कोणाला माहिती नाहीत? महाभारतातील एक उत्कृष्ट पात्र भिस्म्ह यांची प्रतिज्ञा आज देखील उदाहरण म्हणून आचरणात आणली जाते....
संत नामदेवांनी भक्ति-गीते आणि अभंगांची रचना करून समस्त जनता-जनार्दनाला समता आणि प्रभु-भक्तिची शिकवण दिली.
शेगाव (महाराष्ट्र) मधील थोर संत गजानन महाराज यांची पोथी. हा ग्रंथ महाराष्ट्रात खूप लोकप्रिय आहे. त्याचे भक्तिभावाने पारायण केल्यास इच्छीत मनोरथ पूर्ण होतात असा भक्तांचा विश्वास आहे.
विघ्नहर्ता, मंगलमूर्ति, लंबोदर, व्रकतुंड आदि कई नामों से जाने जाने वाले श्री गणेश की हर बात निराली है |जितने विचित्र उनके नाम हैं उतनी ही विचित्र हैं उन नामों के पीछे छुपी कहानियां | इस लेख में हम आपको गणेश की कुछ ऐसी बातें बताएँगे जिनसे शायद आप अवगत नहीं होंगे |
तिरूमाला वेंकटेश्वर यानी तिरुपति बालाजी मंदिर आंध्र प्रदेश के पहाड़ों में स्थित है |सबसे अमीर और बेहद प्राचीन इस मंदिर के बारे में कई मान्यताएं सुनने को मिलती हैं | क्या हैं वो जानते हैं इस लेख में |
योग - योगा हा शब्द संस्कृत शब्द "युज" धातू पासून पानला आहे, ज्याचा अर्थ आहे जोडणे, म्हणजेच शरीर, मन आणि आत्मा यांना एकत्र जोडणे.
स्वामी स्वरूपानंद ह्या थोर सत्पुरूषाने ‘ अभंग ज्ञानेश्वरी ‘ नामक अत्यंत सुबोध , नितांत सुंदर आणि परम रसाळ असा अभंगात्मक ग्रंथ लिहीला .
आता आपण माहिती करून घेऊयात महाभारताचा खलनायक धृतराष्ट्र याच्याशी संबंधित काही खास बाबी
नवरात्रे भारत में एक साल में दो बार मनाये जाते हैं | रंगों और खुशियों से भरे इस त्यौहार में लोग व्रत और पूजन कर देवी दुर्गा को प्रसन्न करते हैं | आईये जानते हैं भारतीय नवरात्रों के बारे में कुछ ज़रूरी बातें |
गीतांजलि रवीन्द्रनाथ ठाकुर की कविताओ का संग्रह है, जिनके लिए उन्हे सन् १९१३ में नोबेल पुरस्कार मिला था। 'गीतांजलि' शब्द गीत और अन्जलि को मिला कर बना है जिसका अर्थ है - गीतों का उपहार (भेंट)। यह अग्रेजी में लिखी १०३ कविताएँ हैं। इस रचना का मूल संस्करण बंगला मे था जिसमें ज्यादातर भक्तिमय गाने थे।
विदेशात भगवान शिव यांची काही मंदिरे अशी आहेत की जिथे भारतीय भक्त कमी विदेशी लोकच जास्त जातात.
गणपती देवाची आराधना केल्याने अर्थ, विद्या, बुद्धी, विवेक, यश, प्रसिद्धी, सिद्धी सहज प्राप्त होते. संकटे आणि बाधा दूर होतात.
देवाधिदेव महादेव यांचे वास्तव्य धरतीवर सर्वत्र आहे.. आता आपण पाहूयात कि कोणकोणत्या ठिकाणी भगवान शंकर कोणकोणत्या अवतरात विराजमान आहेत. प्रत्येक अवताराची गोष्ट आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
मोजूदा समय में हम लोग जाती को धर्म और क्षेत्र के मापदंडों पर समझने की कोशिश करते हैं | हकीकत में भारत में शुरू में ऐसे जाती भेदभाव नहीं था | उस समय अलग प्रकार की जातियां होती थीं जो की आज के समय की जातियों से बिलकुल भिन्न थी | आइये पढ़ते हैं कौन सी हैं वो जातियां |
एपिक या टीव्ही चॅनलवर धर्मक्षेत्र नावाचा एक कार्यक्रम लागतो. त्यात महाभारतातील सर्व पात्र मृत्यू पावल्यानंतर पाप पुण्याचा हिशोब करण्यासाठी चित्रगुप्तच्या दरबारात येतात आणि एकेका एपिसोडमध्ये एकेका व्यक्तीवर इतर संबंधित व्यक्तींनी लावलेले आरोप चित्रगुप्त वाचून दाखवतात आणि ती व्यक्ती मग त्या आरोपांचे आपल्या कुवतीनुसार खंडन करते आणि मग शेवटी चित्रगुप्त आपला निवाडा देतात. मी येथे टीव्ही ते छापील (लिखित) माध्यम असा बदल म्हणजेच "माध्यमांतर" केले आहे तसेच मूळ एपिसोडची भाषा हिंदी असून त्याचा स्वैर मराठी अनुवाद केला आहे!! - निमिष सोनार
सर्वांत मोठा धर्म आहे माणुसकी आणि यामध्ये कोणतेही दुमत नाही की या धर्माला मानणाऱ्या काही लोकांनीच महान हिंदू धर्माची निर्मिती केली असणार. जेणेकरून ज्ञान रुपी प्रकाश पिढ्यान पिढ्या पुढे पसरत राहील...? हिंदू धर्मानुसार कलियुगात या विश्वाचा अंत होईल जेव्हा धरणी पापांचे ओझे सहन करू शकणार नाही. सध्या जगात काय काय चालू आहे हे पहिले तर असे वाटते की कलियुगाची सुरुवात फार आधीच झालेली आहे.
सनातन, अथवा हिंदू धर्माची संस्कृती ही संस्कारांवरच आधारित आहे. आपल्या ऋषी मुनींनी मानवी जीवन पवित्र आणि मर्यादाबद्ध बनवण्यासाठी संस्कारांचा आविष्कार केला. केवळ धार्मिकच नव्हे तर वैज्ञानिक दृष्टीने देखील या संस्कारांचे आपल्या जीवनात विशेष महत्त्व आहे. भारतीय संस्कृती महान बनण्यात या संस्कारांचेच फार मोठे योगदान आहे.
शबरीमाला, केरल के पेरियार टाइगर अभयारण्य में स्थित एक प्रसिद्ध हिन्दू मन्दिर है। यहाँ विश्व का सबसे बड़ा वार्षिक तीर्थयात्रा होती है जिसमें प्रति वर्ष लगभग २ करोड़ लोग श्रद्धालु सम्मिलित होते हैं।
अत्रिऋषींच्या भेटीपाशी अयोघ्याकांड संपले होते. अरण्यकांडामध्ये रामाचा तेथून पुढला वनातील प्रवास वर्णिला असून सीताहरणापर्यंत त्याचा विस्तार आहे.
बालकांडाचे अखेरीस, राम, त्याचे बंधू, त्यांच्या नवीन वधू व सर्व कुटूंब अयोध्येला परत आले व लगेचच भरत व शत्रुघ्न केकय देशाला गेले असे म्हटले आहे. अयोध्याकाडाचा कथाभाग येथून पुढे सुरू होतो.
कृष्णाने कर्णाला आपल्याबरोबर आपल्या रथावर घेऊन वाटेत त्याला ‘तूं कुंतीपुत्र आहेस म्हणून दुर्योधनाची बाजू सोडून दे व पांडवपक्षात ये’ असे आवाहन केले.मात्र ते कर्णाने नाकारले.या कृष्ण-कर्ण भेटीनंतर आठ दिवसानी कार्तिक अमावास्या होती व त्या दिवशी युद्ध सुरू झाले असे मानले जाते.
ग्रहों के चक्कर हर व्यक्ति के जीवन में उलट फेर कर सकते हैं | कुछ ऐसे गृह हैं जो हमारे जीवन में निश्चित समय पर आते हैं और यदि वह उस समय शुभ हैं तो हमारी जीवन की कायापलट कर देते हैं | पढ़िए कौनसे हैं वो ग्रह|
मनुष्य को अपना जीवन कैसे व्यतीत करना चाहिए ये तो हर ग्रन्थ में लिखा है | लेकिन दुर्गा माँ ने अपने भगवती पुराण में कुछ ऐसे नियमों का ज़िक्र किया है जिनका पालन करने से इन्सान एक खुशहाल जीवन व्यतीत कर सकता है | आइये जानते हैं कौन से हैं वो नियम |
हमारा देश एक विविध संस्कृति और सभ्यता का मालिक है | यहाँ हर मौके पर लोग पूजा कर अपने देवताओं को प्रसन्न करते हैं | लेकिन इसके साथ इस देश में कई ऐसी प्रथाएं भी हैं जो सालों से चलती आ रही हैं , लेकिन हैं एक दम अटपटी | आइये जानते हैं इस दूसरे भाग में कुछ ऐसी ही प्रथाओं के बारे में |
दीपावली या दीवाली अर्थात "रोशनी का त्योहार" शरद ऋतु (उत्तरी गोलार्द्ध) में हर वर्ष मनाया जाने वाला एक प्राचीन हिंदू त्योहार है। दीवाली भारत के सबसे बड़े और प्रतिभाशाली त्योहारों में से एक है। यह त्योहार आध्यात्मिक रूप से अंधकार पर प्रकाश की विजय को दर्शाता है।
रामायण महाभारतातील अनोख्या गोष्टी ज्या लोकांना ठाऊक नाहीत.
भारतातील या ५ ठिकाणांशी रावणाच्या जीवनातील सर्वांत प्रमुख अशा ५ घटना निगडीत आहे. त्या कोणत्या ते आता पाहू ...
देवाधिदेव महादेव यांचे वास्तव्य धरतीवर सर्वत्र आहे.. आता आपण पाहूयात कि कोणकोणत्या ठिकाणी भगवान शंकर कोणकोणत्या अवतरात विराजमान आहेत. प्रत्येक अवताराची गोष्ट आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
भगवान व्यंकटेश्वर मूर्तीच्या या गोष्टी कदाचित तुम्हाला माहिती नसाव्यात
रामायण हा पवित्र ग्रंथ अनेकांना काल्पनिक आहे असं वाटत. चला आता आपण याबाबत वैद्यानिक आणि पौराणिक दोन्ही दृष्टीकोनातून पाहूया....
महाभारतातील हे एक अप्रतिम उपाख्यान आहे. यातील अद्भुत भाग सोडून जर कोणी पटकथा लिहिली तर एक सुंदर सिनेमा बनेल. अद्याप माझ्या माहितीप्रमाणे कोणी केलेला नाही.या कथेत अद्भुत भाग पुष्कळ आहे मात्र तरीहि काही नवीन दृषिकोनातून लिहिता येईल असे वाटल्यामुळे आपल्या प्रतिसादांची प्रतीक्षा आहेच
नाग पंचमी हिन्दुओं का एक प्रमुख त्योहार है। हिन्दू पंचांग के अनुसार सावन माह की शुक्ल पक्ष के पंचमी को नाग पंचमी के रूप में मनाया जाता है। इस दिन नाग देवता या सर्प की पूजा की जाती है और उन्हें दूध से स्नान कराया जाता है।
हम सब मंदिरों में तो जाते हैं और कई छोटी छोटी चीज़े करते हैं जिनका मतलब हम सब को पता होता ही हैं ऐसे नहीं। आइये पढ़ते हैं कुछ रोचक वैज्ञानिक तथ्य इन प्रथाओं के बारें में ...
हिंदू पंचांगाप्रमाणे श्रावणात येणारी राखी पौर्णिमा ही नारळी पौर्णिमेच्या दिवशी किंवा पौर्णिमा लागोपाठ दोन दिवस असेल तर दुसऱ्या दिवशी असणाऱ्या पौर्णिमेला साजरी करतात. याच दिवसाला रक्षाबंधन म्हणतात. या दिवशी रक्षाबंधनाचा कार्यक्रम असतो..हा सण बहीण भावाच्या अतूट, उत्कट प्रेमाची आठवण करून देणारा दिवस आहे. श्रावण पोर्णिमेस राखी बांधावी, असे धर्मशास्त्रात म्हटले आहे.
देवाधिदेव महादेव यांचे वास्तव्य धरतीवर सर्वत्र आहे.. आता आपण पाहूयात कि कोणकोणत्या ठिकाणी भगवान शंकर कोणकोणत्या अवतरात विराजमान आहेत. प्रत्येक अवताराची गोष्ट आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
प्रत्येक इन्सान के जीवन में 16 कामों का होना अति आवश्यक है | इन कामों को 16 संस्कार के नाम से भी जाना जाता है | आइये पढ़ते हैं कौनसे हैं वो काम |
भीष्म पितामह के बारे में कौन नहीं जानता | महाभारत के एक उत्कृष्ट किरदार भीष्म की प्रतिज्ञा आज भी उदाहरण रूप में इस्तेमाल की जाती है |इसके इलावा कई लोग उनकी निष्ठा और धर्म परायणता की गाथा कहते हैं | शांतनु और गंगा के पुत्र भीष्म पितामह कौन थे और क्या थे उनके जीवन के कुछ राज़ जानिए हमारे साथ |
या पुस्तकात आपण ज्योतीष शास्त्रीय दृष्टीकोनातून पत्रिकेत असलेले विविध योग कोणते असतात यावर माहिती वाचणार आहोत...
नवरात्रि एक हिंदू पर्व है। नवरात्रि एक संस्कृत शब्द है, जिसका अर्थ होता है 'नौ रातें'। इन नौ रातों और दस दिनों के दौरान, शक्ति / देवी के नौ रूपों की पूजा की जाती है। दसवाँ दिन दशहरा के नाम से प्रसिद्ध है।
हिन्दू श्रुति ग्रंथों की कविता को पारंपरिक रूप से मंत्र कहा जाता है। इसका शाब्दिक अर्थ विचार या चिन्तन होता है। मन्त्र भी एक प्रकार की वाणी है, परन्तु साधारण वाक्यों के समान वे हमको बन्धन में नहीं डालते, बल्कि बन्धन से मुक्त करते हैं। काफी चिन्तन-मनन के बाद किसी समस्या के समाधान के लिये जो उपाय/विधि/युक्ति निकलती है उसे भी सामान्य तौर पर मंत्र कह देते हैं।
कुछ जगहें इस दुनिया में अपने साथ एक अलग ही रोमांच लिए रहती हैं | ऐसा ही एक स्थान है भारत में स्थित असीरगढ़ का किला |अश्वत्थामा के यहाँ घुमने से लेकर रोज़ मंदिर में शिव की पूजा करने तक यहाँ की हर बात एक अलग किस्म के तिलिस्म का सबूत है | आईये जानते हैं क्या इस किले का रहस्य |
शा.श. १२१२, अर्थात इ.स. १२९०, साली प्रवरातीरी असणार्‍या नेवासे या गावातील मंदिरात एक खांबाला टेकून भगवद्गीतेवर ज्ञानेश्वरांनी जे भाष्य केले त्यालाच ज्ञानेश्वरी किंवा भावार्थदीपिका म्हटले जाते. सर्वसामान्यांसाठी असणारा गीतेवरील ज्ञानेश्वरांचा हा टीकाग्रंथ मराठीतील सर्वश्रेष्ठ ग्रंथ आहे. मराठीतील गोडवा अन्य भाषिकांना कळावा या उद्देशाने संस्कृत(गीर्वाण), हिंदी भाषा, कन्नड, तामिळ, इंग्रजीबरोबरच २१ निरनिराळ्या भाषांमध्ये ज्ञानेश्वरी भाषांतरित झाली असून ते भाषांतरित॰ छापील ग्रंथ उपलब्ध आहेत.
शिव सभी देवताओं के इश हैं | उनसे जुडी कई ऐसी बातें हैं जिनसे सब लोग अभी तक अवगत नहीं है | पढ़िए ऐसी ही कुछ बातें |
ज्ञानदेवांनी सातशे वर्षांपू्र्वी भागवत धर्माचा पाया रचला, त्याप्रमाणे बौद्ध धर्माचा पाया आचार्य धर्मानंद कोसंबी यांनी रचला आहे. बौद्ध धर्म दोन हजार वर्षांपेक्षा अधिक कालपर्यंत निम्म्या मानवी जगात प्रचलित असूनही त्याला पुन्हा नवा पाया देण्याचे आवश्यक कार्य धर्मानंदांनी केले आहे.
अभिमन्यूचा वध ही भारतीय युद्धातील एक फार महत्त्वाची घटना आहे. कारण आपल्या मुलाच्या मृत्यूमुळे चिडून जाऊन अर्जुनाने जयद्रथाचा दुसऱ्या दिवशींच वध करण्याची प्रतिज्ञा केली आणि दिवसभर जयद्रथाचे अर्जुनापासून संरक्षण करण्याचा कौरवांनी आटोकाट प्रयत्न करूनही ते जयद्रथाला वाचवू शकले नाहीत. अर्जुनापुढे आपले कोणाचेच काही चालत नाही हे त्याना कळून चुकले. जयद्रथाच्या वधाबद्दल मी विस्ताराने लिहिले आहे. त्यामुळे आतां त्याची पार्श्वभूमी असलेल्या अभिमन्यू वधाबद्दल लिहिणार आहे.
हनुमान सर्वशक्तिमान आणि सर्वज्ञ आहे. हनुमानाविना ना राम आहे आणि ना रामायण. राम आणि रावणाच्या युद्धात हनुमान एकमात्र असा योद्ध होता ज्याला कोणीही कोणत्याही प्रकाराने इजा करू शकले नव्हते. प्रत्यक्षात हनुमानाचे पराक्रम, सेवा, दया, आणि दुसऱ्याचा गर्व हरण करण्याच्या अनेक गाथा आहेत, परंतु आम्ही त्यातील काही निवडक आणि प्रचलित कथांचे वर्णन केले आहे.
काली माँ इच्छा पूर्ती करने वाली देवी हैं | अगर साधक उनकी कठिन साधना मन से करता है तो निश्चित रूप से उसके सभी कार्य सम्पूर्ण होते हैं | आइये पढ़ें कैसे करते हैं काली माँ का पूजन और कौनसे मन्त्रों के जपने से सभी मनोरथ सिद्ध होते हैं |
मूर्तीचा वा अन्य कोणत्याही प्रतीकाचा उपयोग उपासकाचे वा साधकाचे लक्ष केंद्रीत करण्यासाठी होतो. मनाची एकाग्रता साधण्यासाठी उपास्य दैवताचे स्वरूप जास्तीत जास्त स्पष्टपणे दर्शवणारी तसेच त्या देवदेवतेचे कार्य, शक्ती व गुण यांची जाणीव करुन देणारी मूर्ती समोर असल्यास साधकाची साधना लवकर सफल होऊ शकेल, हा विचार मूर्तीविज्ञानात प्रेरक ठरतो
सर्व कीर्तीने युक्त, सर्व देवाधिदेवांमध्ये श्रेष्ठ अशा अत्यंत प्रिय असलेल्या श्रीगजाननाच्या स्तुतीपर हा ग्रंथ आहे.
अथर्ववेद हा चार वेदांपैकी एक वेद आहे. या वेदात विविध प्रकारचे अभिचारमंत्र म्हणजे जारणमारणमंत्र आणि इतर जादूचे मंत्र मोठ्या प्रमाणावर संगृहीत केले आहेत. ह्यातील बहुसंख्य ऋचांचा साक्षात्कार अथर्वन् नामक ऋषीला झाल्यामुळे ह्या वेदास अथर्ववेद हे नाव प्राप्त झाले, असे म्हटले जाते. अथर्वन् म्हणजे मनुष्यजातीस उपकारक ठरणाऱ्या पवित्र जादूचे मंत्र.
श्रीधरांसारखा भगवंताच्या भक्तिप्रेमात न्हाऊन गेलेला अजोड कवी, गोपालकृष्णाच्या अति गोड लीलांचे वर्णन करतो, तेव्हा काय बहार येते.
महाभारतात आरंभापासून अखेरपर्यंत वावरलेले एक प्रमुख पात्र म्हणजे भीष्म. आपल्या मनात भीष्माबद्दल फार आदरभाव असतो. तो अयोग्य वा अकारण आहे असे मुळीच म्हणतां येणार नाही. मात्र सर्व कथेमध्ये ज्या ज्या प्रसंगांत त्याची उपस्थिति आहे त्या अनेक प्रसंगांतील त्याचे वर्तन काही वेळा अनाकलनीय वाटते, त्याची संगति लागत नाही. अर्थात कल्पनारम्य वर्णने वा अद्भुतरस बाजूला ठेवून या विविध प्रसंगांकडे मानवी पातळीवरून पाहिले म्हणजे काही प्रष्नचिन्हे उभी रहातात. या दृष्टिकोनातून भीष्मकथेचा विस्ताराने आढावा घेण्याचा हा प्रयत्न आहे.
भारत हा शब्द पाणिनीच्या व्याकरणात भरत या नावाच्या मानववंशाचा संग्राम या अर्थी सिद्ध केला आहे. या अर्थी सिद्ध केलेल्या भारत या शब्दाला ‘महान्’ हे विशेषण पाणिनीने लावून महाभारत हा शब्द सिद्ध केला आहे. भरत लोकांचे महायुद्ध असा याचा अर्थ होतो. म्हणून या महायुद्धाच्या कथेला भारत किंवा महाभारत हे नाव दिले.
देवाधिदेव महादेव यांचे वास्तव्य धरतीवर सर्वत्र आहे.. आता आपण पाहूयात कि कोणकोणत्या ठिकाणी भगवान शंकर कोणकोणत्या अवतरात विराजमान आहेत. प्रत्येक अवताराची गोष्ट आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
हमारे देश में कई लोग महाभारत को सिर्फ एक कहानी मानते हैं | लेकिन कई लोग ऐसे भी हैं जो इस ग्रन्थ को सत्य मानकर इसकी सीखों को अपने जीवन में पालन करते हैं | तो क्या है सच महाभारत का , आइये जानते हैं ऐसे सबूतों के बारे में जो ये पुष्टि करते हैं की 5000 साल पहले महाभारत का युद्ध घटित हुआ था |
महाभारताबद्दल काही गैरसमजुती काही शब्दप्रयोग आपल्या कानावर बालपणापासून पडत आलेले आहेत आणि त्यामुळे ते खरेच आहेत असे आपण गृहीत धरतो.
श्री कृष्ण का नाम तो सभी लोग जानते ही हैं | हिन्दुओं के इष्ट देवों में से एक श्री कृष्ण राजनीती, और रिश्तों को सँभालने के सभी राज़ जानते थे | उन्होनें अपने जीवन काल में मुख्य रूप से 8 बार विवाह किया था |हम आपको बताएँगे की वह 8 विवाह किन किन से हुए और उनसे जुड़े हुई कहानियां क्या हैं |
महाभारताला पंचम वेद म्हटले गेले आहे. हा ग्रंथ आपल्या देशाच्या तनामनात व्यापून राहिलेला आहे. ही भारताची राष्ट्रीय गाथा आहे. या ग्रंथामध्ये तत्कालीन भारताचा (आर्यावर्त) समग्र इतिहास वर्णीत आहे.महाभारताचे रहस्य अजूनही उलगडलेले नाही. महाभारत युद्ध आणि त्याच्याशी निगडीत १० रहस्यांचा आम्ही शोध लावला आहे जी तुम्हाला माहिती असण्याची शक्यता कमी आहे...
महाराष्ट्राची संतांची भूमि म्हणून ओळख आहे. वारकरी पंथाच्या संतानी समाजातील विषमतेवर आपल्या अभंगातून प्रहार केले. संत चोखामेळा, संत ज्ञानेश्वर, संत सावता माळी, संत तुकाराम, संत एकनाथ, संत गोरा कुंभार आदि विविध जातिधर्मातील संतानी या पंथाचा प्रसार महाराष्ट्र व महाराष्ट्राबाहेर केला. अशा आपल्या समृद्ध संत परंपरेबद्दल माहिती मिळवण्यासाठी हे एक छोटेसे पुस्तक उपलब्ध केले आहे.
शनि व्रत अग्नि पुराण के अनुसार शनि ग्रह की से मुक्ति के लिए "मूल" नक्षत्र युक्त शनिवार से आरंभ करके सात शनिवार शनिदेव की व्रत एवं पूजा की जाती है।
शनि ग्रह के प्रति अनेक आखयान पुराणों में प्राप्त होते हैं।शनिदेव को सूर्य पुत्र एवं कर्मफल दाता माना जाता है। लेकिन साथ ही पितृ शत्रु भी.शनि ग्रह के सम्बन्ध मे अनेक भ्रान्तियां और इस लिये उसे मारक, अशुभ और दुख कारक माना जाता है। पाश्चात्य ज्योतिषी भी उसे दुख देने वाला मानते हैं। लेकिन शनि उतना अशुभ और मारक नही है, जितना उसे माना जाता है। इसलिये वह शत्रु नही मित्र है।मोक्ष को देने वाला एक मात्र शनि ग्रह ही है। सत्य तो यह ही है कि शनि प्रकृति में संतुलन पैदा करता है, और हर प्राणी के साथ उचित न्याय करता है। जो लोग अनुचित विषमता और अस्वाभाविक समता को आश्रय देते हैं, शनि केवल उन्ही को दण्डिंत (प्रताडित) करते हैं।
आपल्या देशात सगळे जण रावण, शकुनी आणि दुर्योधनाकडे द्वेषाने बघतात. पण कदाचित तुम्हाला माहिती नसेल, यांच्यामध्येही काही वैशिष्ठ्य होती ज्यांमुळे ते इतरांपासून वेगळे होते. चला जाणून घेऊयात यांच्या जीवनाची काही सत्य.
रामायण, महाभारत आणि अन्य पुराणे ही आपल्या देशाच्या संस्कृतीचा अविभाज्य घटक आहेत. परंतु आपल्या पौराणिक इतिहासातील अनेक गोष्टी अशा आहेत ज्या आपल्याला माहिती नाहीत. या पहिल्या भागात अशाच काही गोष्टींबद्दल बोलूयात...
आनंदाने प्रपंच करा पण श्रीरामाला विसरू नका, अशी शिकवण श्रीब्रह्मचैतन्य महाराजांनी जगाला दिली.
आपने शनि देव के लिए कर्मफल दाता नाम का प्रयोग होते तो सुना होगा | आखिर क्यूँ उन्हें इस नाम से जाना जाता है ? ऐसा इसलिए क्यूंकि वह मनुष्यों को उनके कर्मों के मुताबिक सजा प्रदान करते हैं | अगर आप शनि चालीसा पड़ेंगे तो आप को उनके 7 वाहनों का वहां ज़िक्र मिलेगा | इसके इलावा उनके दो और वाहन हैं जिनसे वह आपके जीवन में प्रवेश करते हैं | आईये जानते हैं उनके वाहनों के बारे में कुछ जानकारी |
भारतीय पंचांग की तिथियाँ चंद्रमा के स्थान के आधार पर निर्धारित होती हैं | कौन सी तिथि कैसा फल देती है आइये पढ़िए इस लेख में |
रामायण काळात जिथे विचित्र प्रकारचे मानव आणि पशु-पक्षी होते त्याच काळात राक्षसांचा आतंक (दहशत) खूपच जास्त वाढला होता. ला पाहूयात रामाच्या काळातील ते १० राक्षस ज्यांच्या नावाचा डंका वाजत असे.
हिन्दू श्रुति ग्रंथों की कविता को पारंपरिक रूप से मंत्र कहा जाता है। इसका शाब्दिक अर्थ विचार या चिन्तन होता है। मन्त्र भी एक प्रकार की वाणी है, परन्तु साधारण वाक्यों के समान वे हमको बन्धन में नहीं डालते, बल्कि बन्धन से मुक्त करते हैं। काफी चिन्तन-मनन के बाद किसी समस्या के समाधान के लिये जो उपाय/विधि/युक्ति निकलती है उसे भी सामान्य तौर पर मंत्र कह देते हैं।
वास्तूला दृष्ट लागते म्हणजे काय होते ? वास्तूचे जीवनमान मनुष्याच्या आयुष्यकालापेक्षा अधिक असते. त्यामुळे दूषित वास्तू अधिक काळ त्रासदायक स्पंदनांच्या माध्यमातून कार्य करू शकते.
महाभारताच्या मुख्य कथेशी बहुसंख्य भारतीय परिचित असतात. पांडव व कौरवांमध्ये द्यूत व अनुद्यूत होऊन पांडव दोन्हीत हरले व आपले राज्य कौरवांच्या हवाली करून त्याना बारा वर्षे वनवास अ एक वर्ष अज्ञातवास सोसावा लागला. त्यानंतर कौरवानी त्यांचे राज्य परत देण्याचे नाकारले त्यामुळे अखेर दोन्हीमध्ये भीषण युद्ध झाले व कुळाचा संहार झाला. हे युद्ध टाळण्यासाठी पांडव अज्ञातवासातून प्रगट झाल्यापासून पुढील काही महिने समेटाचे अनेक प्रयत्न झाले. कृष्णाने कौरव दरबारात पांडवांचे बाजूने शिष्टाई केली ती त्यातील अखेरची घटना. त्या प्रयत्नांची ही कथा आहे.
हमारे देश में सबलोग रावण ,शकुनी और दुर्योधन को नफरत से देखते हैं | लेकिन क्या आपको पता है की इन लोगों में भी ऐसी कई खूबियाँ थीं जो इन्हें सबसे अलग बनाती हैं | आइये जानते हैं इन लोगों के जीवन से जुड़े कुछ सच |
भगवान श्रीराम म्हणजे भारताचा आत्मा आहे. रामाच्या बाबतीत अनेक लोकांच्या मनात भ्रम आहेत आणि कित्येक असे लोक आहेत जे जाणून बुजून गैरसमज पसरवतात. अशा लोकांचे हनुमानजी भले करोत.
शरीर, शरीरातील सांधे लवचीक बनविण्यासाठी, शरीर निरोगी राखण्यासाठी, अंतर्गत अवयवांना मर्दन होण्यासाठी, शरीराचा आकार बांधेसूद राखण्यासाठी आणि मन शांत व एकाग्र करण्यासाठी केलेली शरीराची विशिष्ट प्रकारची आकृती म्हणजे योगासन. काही प्रमुख योगासनांची तपशीलवार माहिती श्री अभिषेक ठमके यांनी ह्या पुस्तकात संपादित केलेली आहे.
पुराणों में श्राप देना एक आम बात थी | तब के ज़माने में लोग अपनी भक्ति से इतनी शक्तियां प्राप्त कर लेते थे की किसी को भी जीवन भर की सजा प्रदान कर सकते थे | पढ़ते हैं इस लेख में कुछ ऐसे ही श्रापों के बारे में |
प्रत्येक देवी आणि देवतेचे एक वाहन असते. अर्थात देवी देवतांना कुठेही जाण्या किंवा येण्यासाठी वाहनाची काहीच आवश्यकता नसते, परंतु यावरूनच हे लक्षात येईल की या वाहनांचे किती महत्व आहे. चला पाहूयात देवी देवतांच्या वाहनांची खरी गोष्ट.
श्रीकृष्ण हे युगपुरूष होते. त्यांनी प्रत्येक क्षेत्रात श्रेष्ठता संपादन केली होती. त्यांच्या आयुष्यात काही अशी रहस्य आहेत जी कुणालाच माहिती नाहीत. चला जाणून घेऊ त्या गुप्त गोष्टी..
यशस्वी होण्याचे दहा सोपे उपाय! (लेखक: निमिष सोनार, sonar.nimish@gmail.com)
संस्कृत भाषेतील गीतेचे पद्यरूपात मराठी भाषेत रूपांतर करण्याचे अवघड कार्य सदाशिवराव परांजपे यांनी केले.
आपल्या जीवनात फुलांचे खूप महत्व आहे. फूल ही ईश्वराची अशी निर्मिती आहे, जिच्या सुगंधामुळे आपल्या घरातील नकारात्मक शक्ती दूर होतात.....
निळोबा महाराजांनी बाराशेच्यावर अभंग लिहीले आहेत. सर्व अभंगांतून त्यांनी विठ्ठल भक्ती गायलेली आहे. निळोबा महाराज विठोबाप्रमाणेच कृष्णाची भक्ती करीत. निळोबारायांनी श्रीकृष्ण चरित्र अतिशय उत्तम प्रकारे रचले आहे.
स्वामी स्वरूपानंद ह्या थोर सत्पुरूषाने ‘ अभंग ज्ञानेश्वरी ‘ नामक अत्यंत सुबोध, नितांत सुंदर आणि परम रसाळ असा अभंगात्मक ग्रंथ लिहीला.
रामायण और महाभारत दोनों ही अलग समय में लिखे गए ग्रन्थ हैं | जहाँ रामायण त्रेतायुग में घटित हुई महाभारत द्वापर युग में सम्पूर्ण हुआ था | दोनों ही ग्रंथों में विष्णु ने दो अलग अलग अवतार लिए थे | लेकिन दोनों अवतारों का मकसद एक ही था | यही बुराई का विनाश और सत्य की विजय |युगों में इतना फर्क होने के बावजूद इन दोनों ग्रंथों में काफी कुछ समानताएं है | आइये जानते हैं कौन सी हैं वो समानताएं |
हमारे देश के ग्रंथों में नायको और खलनायकों का तो बहुत ज़िक्र है लेकिन कोई भी उन बालकों का ज़िक्र नहीं करता जिन्होनें बहुत कम उम्र में ही अपने कामों से अपना नाम जगत में मशहूर कर दिया है | आइये पढ़ें ऐसे ही बालकों के बारे में |
द्रोणाचार्य आणि पांडव यांचेमधील परस्पर संबंध गुंतागुंतीचे व बदलत गेलेले दिसून येतात. त्यांचा थोडा आढावा घेणार आहे.
हमारे ग्रन्थ और पुराण कहानियों का समागम हैं | कुछ ऐसी भी बातें हैं जिनसे हम अज्ञात हैं | आइये जानते हैं रामायण , महाभारत और पुराणों के ऐसे ही कुछ तथ्यों के बारे में |
खाली दिलेली गणेश पूजा पूर्ण करण्यासाठी पंधरा मिनिटे वेळ लागतो. या विधीद्वारे सुलभ मराठीत गणेश प्रतिष्ठापना करू शकतात. पूजा करण्यासाठी विधी व मंत्रांचा भावार्थ मराठीत दिला आहे.
तेजोवलय अंतर्गत आणि बाह्य अशा विविध गोष्टीनी प्रभावित होत असतं आणि त्यामुळे सतत बदलत असतं. दिवसभरात बऱ्याच घटना, गोष्टींचा सामना आपल्याला करावा लागतो ज्यांच्यावर आपले नियंत्रण नसते. आणि आपले तेजोवलय संक्रमित होत राहाते. आपण आपले तेजोवलय खालील उपायांनी रोजच्या रोज शुद्ध ठेऊ शकतो.
हिंदू पुराणांनुसार अप्सरा या स्वर्गाधिपती इंद्राच्या दरबारात नृत्यगायन करणार्या स्वर्गीय सुंदर्‍या होत्या. ऋग्वेदानुसार काही अप्सरा या गंधर्वांच्या पत्‍नी किंवा सहचारिणी असल्याचा उल्लेख मिळतो. नृत्य, संगीत, गायन अशा अनेक कलांत अप्सरा निपुण असल्याचे सांगितले जाते. मानवांची नैतिक मूल्ये अप्सरांना बंधनकारक नसावीत असे अनेक कथांतून दिसते. इतर कोणतेही मर्त्य राजे, देव-दानव किंवा ऋषी-मुनी स्वतःपेक्षा श्रेष्ठ होऊ नयेत आणि इंद्रपद बळकावू नयेत म्हणून या राजांना व ऋषी-मुनींना भुलवण्यासाठी, त्यांच्या उद्दिष्टांपासून त्यांना दूर सारण्यासाठी देवराज इंद्र या अप्सरांना त्यांचा तपोभंग करण्याकामी वापरत असे असे पुराणांत दाखले मिळतात. अप्सरा सदैव तरुण असतात, त्यांना वृद्धत्व नाही.
शनि देव को हिन्दू धर्म में न्याय का देवता माना जाता है। माना जाता है कि इनके प्रकोप से बड़े से बड़ा धनवान भी दरिद्र बन जाता है। शनिवार का दिन शनि देव को समर्पित होता है। इस दिन हनुमान जी को तेल चढ़ाने से शनि के साढ़ेसाती से मुक्ति मिलती है और शनि देव प्रसन्न होते हैं। शनि देव को कई नामों से जाना जाता है आइए जाने शनि देव के विभिन्न नाम :-
श्रीसंतएकनाथ महाराजांची गाथा म्हणजे श्रीराम व श्रीकृष्णाच्या अवताराचे मनोवेधक वर्णन.
स्वामी स्वरूपानंद ह्या थोर सत्पुरूषाने ‘ अभंग ज्ञानेश्वरी ‘ नामक अत्यंत सुबोध , नितांत सुंदर आणि परम रसाळ असा अभंगात्मक ग्रंथ लिहीला .
गणेश चतुर्थी हिन्दुओं का एक प्रमुख त्योहार है। यह त्योहार भारत के विभिन्न भागों में मनाया जाता है किन्तु महाराष्ट्र में बडी़ धूमधाम से मनाया जाता है। पुराणों के अनुसार इसी दिन गणेश का जन्म हुआ था।गणेश चतुर्थी पर हिन्दू भगवान गणेशजी की पूजा की जाती है।
गांधारीचे बंधू आणि दुर्योधनाचे मामा शकुनी यांना कोण ओळखत नाही? महाभारतात शकुनी मामाची भूमिका महत्त्वाची राहिली आहे. असे म्हणतात कि बुद्धीचे बळ हे शस्त्र बळापेक्षा जास्त धोकादायक असते. महाभारतात कृष्ण, शकुनि, भीष्म, विदुर, द्रोण हे असे लोक होते ज्यांनी आपल्या बुद्धीच्या बळाचा वापर केला.
रावण को तो हम सब ही जानते हैं | और शायद आप सब लोग ये भी जानते होंगे की रावण एक प्रांगण पंडित था और उसने तपस्या कर शिव जी से काफी सारे वरदान प्राप्त किये थे | तो क्या यही है सिर्फ रावण का सच या कुछ और भी है | जानिए इस लेख में रावण के जीवन से जुडी कुछ ऐसी बातें जो अभी तक बहुत लोगों को मालूम नहीं है |
Zen Habits is about finding simplicity in the daily chaos of our lives. It’s about clearing the clutter so we can focus on what’s important, create something amazing, find happiness. Copyright free content from http://zenhabits.net/open-source-blogging-feel-free-to-steal-my-content
ग्रहांची दशा ही प्रत्येक व्यक्तीच्या जीवनात उलटपालट करू शकते. काही ग्रह असेही असतात जे एका ठराविक वेळेला आपल्या आयुष्यात येतात आणि जर तो काळ योग्य, शुभ असेल तर आपल्या जीवनाचा कायापालट होऊ शकतो. अश्याच काही ग्रहांची माहिती घेऊ.
बहुतेक मुलांना हे समाजत नाही की मुलींना मुलामधील कोणत्या गोष्टी आवडतात आणि ते नेहमीच संभ्रमात राहतात. तसे पहिले तर मुलींना कोणीच समजू शकलेले नाही परंतु तरीही आम्ही प्रयत्न करत आहोत की त्यांना समजून घ्यावे....
लक्षात घ्या, हे पुस्तक आम्ही केवळ माहिती म्हणून प्रसिद्ध करत आहोत, त्यामागे अंधश्रद्धेला प्रोत्साहन देण्याचा उद्देश नाही.
कीर्तनासंबंधी ज्ञान संपादन करून, नंतर स्वार्थ वा परमार्थ संपादन व्हावा या उद्देशाने कीर्तन करून लोकांस ज्ञान सांगण्यासाठी कीर्तनकार आख्यान लावतात.
ज्यांना साडेसाती चालू आहे, शनी महादशा चालू आहे, त्यांनी दर शनीवारी शनी महात्म्य वाचावे. उज्जयनी नगरीचा राजा विक्रम याच्याकडून अनवधाने शनीदेवाचा झालेला अपमान आणि नंतर त्याला शनीदेवाने दाखवलेला प्रताप याचे सुंदर वर्णन यात केले आहे.
नेहमी ब्रम्हदेव राक्षस आणि अन्य प्राण्यांना असे वर देत असत ज्यामुळे अन्य देवता अडचणीत येत असत. चला पाहूयात कसे कसे ब्रम्हदेवाने या सर्व राक्षसांना वर दिले आणि कसे त्यांचे निवारण झाले.
महाभारताच्या युद्धाबद्दल तर सगळ्यांनाच माहिती आहे. पण तुम्हाला हे माहिती आहे का की महाभारताच्या युद्धात कोणत्या दिवशी काय घडले? चला माहिती करून घेऊयात या लेखात...
गुरूचरित्र हे मराठीतील एक प्रभावशाली धार्मिक पुस्तक आहे. १५ व्या- १६ व्या शतकात श्री. सरस्वती गंगाधर स्वामींनी हे पुस्तक लिहीले. ह्या ग्रंथाला पवित्र वेद समजतात, म्हणून या ग्रंथाचे पारायण कठोर नियमाने करावे. याचे नियम या ग्रंथातच दिलेले आहेत. हा ग्रंथ सात दिवसांच्या सप्ताहातच किंवा तीन दिवसातच पूर्ण करावा असा नियम आहे. या पुस्तकात स्वामी नरसिंह सरस्वती यांचे चरीत्र, त्यांचे तत्वज्ञान, आणि त्यांच्याबद्दलच्या पौराणिक कथा आहेत. या पुस्तकात उर्दु आणि पर्शियन शब्द टाळून संस्कृत शब्द वापरलेले आहेत. गुरुचरित्र हिंदू लोकांत फार पवित्र ग्रंथ मानतात. सर्व दत्त भक्त या ग्रंथाचे मार्गशीर्ष महिन्यात येणार्याय पौर्णिमेपासून आठ दिवस आधी पारायण करतात, आणि पौर्णिमेच्या दिवशी, उद्यापन करतात. मार्गशीर्ष महिन्यातील पौर्णिमा दत्तजयंती होय.
अक्सर लोगों को शनि की साढ़े साती दशा की वजह से जिंदगी में काफी तकलीफों का सामना करना पड़ता है |ऐसा मानना की शनि हमेशा तकलीफ देता है गलत है क्यूंकि इसका प्रभाव व्यक्ति की कुंडली में इसके स्थान पर निर्भर होता है | आइये पड़ते हैं और ऐसी बातें शनि साढ़े साती के बारे में |
पुनर्जन्म में तो हम सब ही विश्वास करते हैं | लेकिन क्या आप इस बात को मानते हैं की पुनर्जन्म म्विन पिछले जन्म के कर्मों की सजा मिलती है | शायद नहीं लेकिन महाभारत के कई ऐसे पात्र थे जिन्हें अपने पिछले जन्मों के कर्मो की सजा भुगतनी पड़ी | आईये जानते हैं कौन हैं वो और क्या है उनकी गाथा |
ब्राह्मण, क्षत्रिय, शुद्र, वैश्य यांचे विभाजन व्यक्ति ची कर्म आणि गुणांच्या हिशोबाने होते. जन्माच्या हिशोबाने नाही. गीतेमध्ये भगवान श्रीकृष्णाने अधिक स्पष्ट करून म्हटले आहे की वर्णाची व्यवस्था जन्माच्या आधाराने नाही तर कर्माच्या आधाराने होते.
गणेशोत्सव हा हिंदू धर्मीयांचा एक सार्वजनिक उत्सव आहे. भारतीय समाजामध्ये एकी असावी ह्या उद्देशाने बाळ गंगाधर टिळकांनी ह्या उत्सवाला सार्वजनिक स्वरूप आणले. ह्या उत्सवात गणपतीची पूजा केली जाते. हिंदू धर्मीयांचे आराध्य दैवत असलेल्या विघ्नहर्ता गणरायाचे आगमन भाद्रपद शुद्ध चतुर्थीस होते. व दहा दिवस मोठ्या उत्साहाने हा उत्सव साजरा करण्यात येतो.
अक्सर ब्रह्म देव राक्षसों और अन्य प्राणियों को ऐसे वरदान दे देते थे जिनसे अन्य देव गण तकलीफ में आ जाते थे | आइये पढ़ें कैसे कैसे वरदान ब्रह्मा जी ने इन सभी राक्षसों को प्रदान किये और इनका निवारण कैसे हुआ |
यमराज हे नावंच भिती निर्माण करतं. या मृत्यूच्या देवतेची देशात अनेक ठिकाणी पुजापण केली जाते. यमराजाबद्दलचे असेच कही सत्य आणि मृत्यूनंतरच्या घटंनाविषयी वाचू.
श्रीसंतएकनाथ महाराजांची गाथा म्हणजे श्रीकृष्णाच्या अवताराचे मनोवेधक वर्णन.
स्वामी विवेकानन्द (जन्म: १२ जनवरी,१८६३ - मृत्यु: ४ जुलाई,१९०२) वेदान्त के विख्यात और प्रभावशाली आध्यात्मिक गुरु थे। उनका वास्तविक नाम नरेन्द्र नाथ दत्त था। उन्होंने अमेरिका स्थित शिकागो में सन् १८९३ में आयोजित विश्व धर्म महासभा में भारत की ओर से सनातन धर्म का प्रतिनिधित्व किया था। भारत का आध्यात्मिकता से परिपूर्ण वेदान्त दर्शन अमेरिका और यूरोप के हर एक देश में स्वामी विवेकानन्द की वक्तृता के कारण ही पहुँचा। उन्होंने रामकृष्ण मिशन की स्थापना की थी जो आज भी अपना काम कर रहा है। वे रामकृष्ण परमहंस के सुयोग्य शिष्य थे। उन्हें प्रमुख रूप से उनके भाषण की शुरुआत "मेरे अमरीकी भाइयो एवं बहनों" के साथ करने के लिये जाना जाता है। उनके संबोधन के इस प्रथम वाक्य ने सबका दिल जीत लिया था।
कबीर सन्त कवि और समाज सुधारक थे। ये सिकन्दर लोदी के समकालीन थे। कबीर का अर्थ अरबी भाषा में महान होता है। कबीरदास भारत के भक्ति काव्य परंपरा के महानतम कवियों में से एक थे। भारत में धर्म, भाषा या संस्कृति किसी की भी चर्चा बिना कबीर की चर्चा के अधूरी ही रहेगी। कबीरपंथी, एक धार्मिक समुदाय जो कबीर के सिद्धांतों और शिक्षाओं को अपने जीवन शैली का आधार मानते हैं|
महाभारत हा जुना, अनेक विद्वानांनी हाताळलेला आणि बहुचर्चित विषय आहे. मी महाभारताचे विदर्भ-मराठवाडा कंपनीने प्रसिद्ध केलेले भाषांतर वाचले आहे. इतर काही वाचलेले नाही. संस्कृतचा संबंध शाळेनंतर नाही. मग मी नवीन काय लिहिणार? पण महाभारत वाचताना अनेक प्रष्न पडले व त्यांची उत्तरे शोधण्याचा प्रयत्न केला. त्यावर हे लेखन आधारलेले राहील. श्लोकांचे संदर्भ देत बसणार नाही पण पाहिजे असतील त्यांना ते देता येतील. जेथे स्वत:चे तर्क लढवलेले असतील तेथे तसे स्पष्ट सांगेन.
साईबाबांची उपासना आठवड्याच्या कोणत्याही दिवशी केली जाऊ शकते. परंतु गुरुवार हा गुरुचा वार आहे, यामुळे गुरुवारी साईबाबांची विशेष उपासना केली जाते. साई भक्ती आणि नामस्मरणामुळे जीवनातील सर्व संकटे दूर होतात. गुरूवारी साईबाबा यांची पूजा आणि स्मरण करणे शुभ मानले जाते.
दत्तात्रेय पूर्ण अवतार असून, ब्रम्हा, विष्णू आणि महेश यांचे एकत्रीत रूप आहे.
भारतामध्ये सर्वत्र ह्या नवरात्रामध्ये प्रत्येकाच्या कुलाचाराप्रमाणे कमी-अधिक स्वरूपात पूजा-कृत्य घडते. दुर्गोत्सव हा वर्षातून शरद ऋतू व वसंत ऋतूतही साजरा करण्याची प्रथा असल्याचे काही ग्रंथांतून दिसून येते. दुर्गा देवतेचे महात्म्य भविष्य पुराणात कथन केलेले आढळते.
शनि तीर्थ क्षेत्र महाराष्ट्र में ही शनिदेव के अनेक स्थान हैं, पर शनि शिंगणापुर का एक अलग ही महत्व है। यहाँ शनि देव हैं, लेकिन मंदिर नहीं है। घर है परंतु दरवाजा नहीं। वृक्ष है लेकिन छाया नहीं।
रामायण हमारे देश के इतिहास की एक बेहद पौराणिक और महत्वपूर्ण गाथा है | लेकिन इसमें भी कई ऐसी कथाएँ हैं जिनसे हम अवगत नहीं हैं आइये पढ़ते है ऐसी ही कुछ कथाएँ |
श्रावण हिंदू पंचांग के अनुसार चैत्र माह से प्रारंभ होने वाले वर्ष का पांचवा महीना जो ईस्वी कलेंडर के जुलाई या अगस्त माह में पड़ता है। इसे वर्षा ऋतु का महीना भी कहा जाता है क्यों कि इस समय भारत में काफ़ी वर्षा होती है।
गुरूचरित्र हे मराठीतील एक प्रभावशाली धार्मिक पुस्तक आहे. १५ व्या- १६ व्या शतकात श्री. सरस्वती गंगाधर स्वामींनी हे पुस्तक लिहीले. ह्या ग्रंथाला पवित्र वेद समजतात, म्हणून या ग्रंथाचे पारायण कठोर नियमाने करावे. याचे नियम या ग्रंथातच दिलेले आहेत. हा ग्रंथ सात दिवसांच्या सप्ताहातच किंवा तीन दिवसातच पूर्ण करावा असा नियम आहे. या पुस्तकात स्वामी नरसिंह सरस्वती यांचे चरीत्र, त्यांचे तत्वज्ञान, आणि त्यांच्याबद्दलच्या पौराणिक कथा आहेत. या पुस्तकात उर्दु आणि पर्शियन शब्द टाळून संस्कृत शब्द वापरलेले आहेत. गुरुचरित्र हिंदू लोकांत फार पवित्र ग्रंथ मानतात. सर्व दत्त भक्त या ग्रंथाचे मार्गशीर्ष महिन्यात येणार्याय पौर्णिमेपासून आठ दिवस आधी पारायण करतात, आणि पौर्णिमेच्या दिवशी, उद्यापन करतात. मार्गशीर्ष महिन्यातील पौर्णिमा दत्तजयंती होय.
A take on Hindu Society, and the impact of Islamism, Christianism on the Hindu society.
भारतावर आजपर्यंत अनेक वेळा परकीय आक्रमण झाले आहे. या युद्धांचा भारतीय इतिहासावर खूप खोलवर परिणाम झाला. इथे आम्ही माहिती देत आहोत त्या युद्धांच्या बाबतीत ज्यांनी कोणत्या ना कोणत्या प्रकारे भारतीय इतिहास परावर्तीत केला.
आता आम्ही तुम्हाला भगवान गणपतीच्या ८ अवतारांबद्दल माहिती देतो. बाकी देवतांप्रमाणेच गणपतीनेही असुरी किंवा राक्षसी शक्तींचा संहार करायला वेगवेगळे अवतार घेतले. गणेश पुराण, मुद्गल पुराण, गणेश अंक इत्यादी ग्रंथांमध्ये गणपतीच्या या अवतारांचे वर्णन वाचायला मिळते. आता माहिती घेऊ गणापतीच्या ८ अवतारांची. . .
जनाबाई, दासीपणाची कामे करीत असताना तिच्या मनाने, अभंगांतून आध्यात्मिक प्रगती आणि पारमार्थिक उन्नती केली.
गरुड पुरण हिंदू धर्माच्या प्रसिद्ध धार्मिक ग्रंथांपैकी एक आहे. अठरा पुराणांमध्ये गरुड महापुराणाचे वेगळे आणि विशेष महत्त्व आहे. याचे दैवत स्वतः भगवान विष्णू असल्यामुळे हे वैष्णव पुराण आहे.
मोमोटारो जापान के एक मशहूर हीरो का नाम है | कई लोगों का ऐसा मानना है की उसकी कहानी रामायण की कहानी से मेल खाती है | जिस तरह रामायण में राम ने हनुमान के संग मिल कर रावण को हराया था उस प्रकार मोमोटारो भी एक राक्षसों के गाँव में जा कर उन्हें हरा के आया था | यहाँ तक की उसकी मदद करने के लिए एक बन्दर ,कुत्ता और तीतर मोजूद थे | आईये जानते हैं मोमोटारो के बारे में |
पुराण कथा म्हणजे भाकड कथा आहेत असे काही विद्वान म्हणतात. या पुस्तकात पुराणात उल्लेख केलेल्या प्रदेशांबाबत माहिती वाचूया.बऱ्याच अंशी ते आधुनिक भूगोलाशी मेळ खातात
हिंदू परीवारांत सत्य नारायणाची कथा कोणाला माहित नसेल? या कथेचा मूळ स्त्रोत भविष्य पुराण आहे....
आतां महाभारतांतील दुसरे उपकथानक पाहूया. हे कथानक कच, देवयानी, ययाति व शर्मिष्ठा यांचे आहे. या कथानकाने खाडिलकरांचे विद्याहरण व शिरवाडकरांचे ययाति-देवयानी हीं दोन नाटके व वि. स, खांडेकरांची गाजलेली ययाति कादंबरी या तीन प्रमुख व सुपरिचित साहित्य कृतीना जन्म दिला आहे. या लेखकानी महाभारतातील मूळ कथेमध्ये मोठे फेरफार केलेले दिसून येत नाहीत. या साहित्यकृतींमुळे ही कथा सुपरिचित आहे. त्यामुळे मूळ कथेची तपशीलवार उजळणी न करतां मला जाणवलेल्या काही खास गोष्टींचाच उल्लेख करणार आहे.
भारतामध्ये सूर्यपुत्र शनिदेवाचे अनेक मंदिरे आहेत. यामधील एक प्रमुख मंदिर महाराष्ट्रातील अहमदनगर जिल्ह्यात शिंगणापूर येथे आहे. जगप्रसिद्ध या शनि मंदिराची विशेषता म्हणजे येथील शनिदेवाची पाषाण मूर्ती खुल्या आकाशाखाली उघड्यावरच संगमरवराच्या एक चौथर्‍यावर विराजित आहे. देव आहे पण देऊळ नाही असे या देवाचे वैशिष्ट्य आहे. ही मूर्ती उंचीला पाच फुट नऊ इंच आणि लांबीला एक फुट सहा इंच आहे. शनि शिंगणापूरचे महत्त्व शनिदेवाच्या इतर सर्व मंदिरांपेक्षा वेगळे आहे. आणखी एक विशेष गोष्ट म्हणजे या गावातील लोक घरांना कुलूप लावत नाहीत.
मनाचे श्लोक ह्या आपल्या रचनेत स्वामी रामदास ह्यांनी मनावर कसे आणि कोणते संस्कार करावेत हे स्पष्ट केले आहे. काही लोक ह्याला अध्यात्मिक दृष्टीकोनातून पाहतात तर काही लोक तत्वज्ञानीक दृष्टीकोनातून वाचतात.
आपल्या धार्मिक ग्रंथांमध्ये अनेक वर्षांपूर्वीच भविष्याशी संबंधित अनेक गोष्टी लिहून ठेवलेल्या आहेत. त्यापैकी अनेक गोष्टी आता सत्य होताना दिसून येतात. चला पाहूयात कोणत्या आहेत त्या गोष्टी आणि कशा प्रकारे त्या सत्य ठरत आहेत...
गवळण हा तमाशातील एक भाग आहे. पारंपरिक तमाशा सादरीकरणामध्ये गणानंतर गवळण सादर करण्याची प्रथा आहे.
हिदुओं के यूँ तो विश्व भर में कई मदिर हैं लेकिन इनमें से कुछ बेहद अनोखे हैं | ऐसा इसिलए क्यूंकि ये मंदिर काफी प्राचीन है और गुफाओं के भीतर स्थित हैं |इन गुफा मंदिरों में आपको प्राचीन शिल्प कला और उस समय के रहन सहन के कई नमूने देखने को मिलते हैं | आइये पढ़ते हैं ऐसे ही कुछ अनूठे विश्व प्रसिद्द गुफा मंदिरों के बारे में |
श्री गणेश पुराणाचे पारायण केल्याने समाधान मिळते आणि जीवनातील सर्व पापे नष्ट होतात.
अष्टविनायक ही महाराष्ट्रातील आठ मानाची व प्रतिष्ठेची गणपतीची देवळे आहेत. पश्चिम महाराष्ट्र व कोकणात असलेल्या ह्या देवळांना स्वतंत्र इतिहास आहे. या सर्व देवळांना पेशव्यांचा आश्रय असल्यामुळे त्यांना पेशवाईच्या काळात महत्त्व प्राप्त झाले. मुद्गल पुराणातही अष्टविनायकांचे वर्णन आढळते.
हिन्दू सभ्यता में कई देवी देवतायें हैं। श्री गणेश उनमें बहुत ही माने जाते हैं। श्री गणेश जी की कहानियाँ और उनके विषय में बच्चे जानना बहुत पसंद करते हैं।
देवाधिदेव महादेव यांचे वास्तव्य धरतीवर सर्वत्र आहे.. आता आपण पाहूयात कि कोणकोणत्या ठिकाणी भगवान शंकर कोणकोणत्या अवतरात विराजमान आहेत. प्रत्येक अवताराची गोष्ट आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
महाभारताशी संबंधित अशी स्थाने ज्यांच्या बद्दल ऐकून तुम्ही रोमांचित व्हाल
गौतम बुद्ध (जन्म 563 ईसा पूर्व – निर्वाण 483 ईसा पूर्व) एक श्रमण थे जिनकी शिक्षाओं पर बौद्ध धर्म का प्रचलन हुआ।
शनिमाहात्म्य शनिदेवाची स्तुती आहे. साडेसाती असलेल्या लोकांनी शनिमाहात्म्य वाचावे अशी परंपरा आहे.
संसारी माणसाला भय असते ते संकटांचे. संकट निवारण करणाराच आपलासा झाला म्हणजे संकटांची भितीच नाहीशी होते. त्यामुळेच विघ्नहर्त्या गणपतीची आराधना लोकप्रिय झाली आहे.
संस्कृत जगातील सर्वांत प्राचीन आणि वेदांची भाषा आहे. त्यामुळे तिला विश्वातील प्रथम भाषा मानायची झाल्यास त्यामध्ये कोणाला काही हरकत घेण्याचे कारण नाही.आता आपल्या या उन्नत भाषेच्या बाबतीत काही तथ्य माहिती करून घेऊ -
महर्षी वेदव्यास यांनी १८ पुराणांचे संस्कृत भाषेत संकलन केले आहे. ब्रम्हा, विष्णू आणि महेश हे या पुराणांचे मुख्य देव आहेत. त्रीमुर्तींच्या प्रत्येक ईश्वररुपाला सहा पुराने समर्पित केलेली आहेत. चला पाहूयात ही १८ पुराणे -
हमारे देश में कई बार ऐसा भी हुआ है की धर्म ,जात और अन्य बाधाओं के चलते किसी व्यक्ति को मजबूरन अपने राज्य को छोड़ किसी अन्य स्थान पर जाकर शरण लेनी पड़ी | लेकिन हम आपसे उन लोगों की बात कर रहे हैं जो इन आपदाओं के होते हुए भी अपने आप में समाज पर एक अमिट छाप छोड़ पाए |इनमें से कुछ की गाथा से आप वाकिफ होंगे | लेकिन कुछ ऐसे हैं जिनके नाम आपको पता हैं लेकिन वह इतने सफल कैसे हुए इस बात से आप अनजान हैं | आईये जानते हैं ऐसे ही कुछ लोगों की कहानी |
निळावंती एक असे पुस्तक आहे ज्याच्या विषयी अनेक चुकीच्या अफवा पसरवल्या जातात. असे सांगितले जाते कि निळावंती ग्रंथाच्या वाचनाने लोक वेडे होतात इत्यादी. पण सत्य काय आहे इथे जाणून घेऊया.
हमारे देश के दामन में कई राज़ छुपे हुए हैं | ऐसा ही एक स्थान जो आज भी राज़ के पर्दों के पीछे छुपा है वह है निधि वन | हाँ ये वोही स्थान है जहाँ आज भी कृष्ण अपनी गोपियों के साथ हर रात रास रचाते हैं |इस जगह की इतनी मान्यता है की यहाँ से हर रात को सभी लोग अपने घर चले जाते हैं | जानवर तक निधि वन से रात के समय चले जाते हैं | आखिर क्या है इस स्थान के पीछे का रहस्य जानिए इस लेख से |
किष्किंधाकांड या कांडात वर्णिलेल्या कथाभागाचे दोन स्पष्ट भाग जाणवतात. राम-लक्ष्मण व सुग्रीव यांची भेट, मैत्री व परस्परांस मदतीचीं आश्वासने, रामाच्या हस्ते वालीचा मृत्यु, सुग्रीवाने किष्किंधेत व रामाने पर्वतगुहेत पर्जन्यकाळ काढणे व नंतर सुग्रीवाने सीतेच्या शोधासाठी वानराना सर्वत्र पाठवणे हा एक भाग आणि इतर दिशाना गेलेल्या वानराना अपयश पण दक्षिण दिशेला गेलेल्या हनुमान अंगदाना समुद्रकिनार्‍यापर्यंत पोचण्यात यश व मग हनुमानाने समुद्रपार होण्यासाठी सज्ज होणे हा दुसरा भाग. पहिला भाग सुस्पष्ट आहे. वालीमृत्यु हा त्यातील प्रमुख प्रसंग आहे. (मी मुद्दामच वालीवध असा शब्दप्रयोग टाळला आहे.) दुसर्‍या भागांतील अनेक स्थलवर्णने काव्यमय असलीं तरी न उलगडणारीं आहेत.
पुरुषांशी निगडीत २० गुप्त रहस्यमय गोष्टी - भविष्यपुराणात ब्रम्हदेवाने सांगितल्या
हजारों वर्ष से प्रचलित हिन्दू धर्म में कई धारणाओं और मान्यताओं को बेहद अहम स्थान मिला है |किसी ने भी आजतक इन मान्यताओं के वैज्ञानिक सत्य को टटोलने का प्रयत्न नहीं किया है | यही कारण है की आज भी ये धारणाएं हम भारतियों के मस्तिष्क में बस चुकी हैं |हम इन मान्यताओं को तोड़ने की कोशिश भी करने को भी तैयार नहीं है |जानते हैं हिन्दूधर्म के 10 ऐसे विश्वास या अन्धविश्वास |
प्राचीन भारतीय सनातन परंपरेचा विकास आणि हिंदू धर्माचा प्रचार आणि प्रसार यांच्यात आदी शंकराचार्य यांचे महान योगदान आहे. या पुस्तकात आपण शंकराचार्य नक्की कोण आहेत याची माहिती घेऊया
सगुण उपासनेंत देवाला मनुष्यासारखे सोपस्कार करतात. देव रात्रीं झोंपला आहे. त्याला झोंपेतून उठविण्यासाठी पहांटेच्या भूप रागांत गाणें गावयाचें ही कल्पना भूपाळ्यांत आहे. त्याचप्रमाणें स्वतःच्या अंतःकरणांत असलेल्या देवत्त्वालाही जागृत करण्याचा हेतु भूपाळ्या म्हणण्यांत डोळ्यासमोर ठेवलेला आहे.
देवी, अप्सरा, यक्षिणी, डाकिनी, शाकिनी आणि पिशाच्चिनी यांच्यामध्ये सर्वात धार्मिक आणि धर्माचा मार्ग आहे 'देवी'ची पूजा, साधना, आराधना आणि प्रार्थना करणे. देवी सोडून अन्य कोणाचीही प्रार्थना मान्य नाही.
द्रौपदी ही महाभारताच्या पार्वतील सर्वात मुख्य पात्र होते असे म्हटले तरी चूक ठरणार नाही. किंबहुना संपूर्ण महाभारत घडण्यासाठी द्रौपदी हे मुख्य कारण होते असे म्हटले तरी चूक ठरणार नाही. वाचूया तिच्याबाबत काही रंजक कथा..
हनुमान श्री राम के परम भक्त और हिन्दुओं के पूज्य भगवान हैं |न सिर्फ कलयुग में हनुमान को पृथ्वी पर स्वछंद विचारने का सुख प्राप्त है ऐसा भी कहा जाता है की वह अपने भक्तो का खुद ख्याल रख उन्हें हर कष्ट से बचाते हैं | पढ़ें हनुमान के और ऐसे राज़ इस लेख में |
. ज्योतिष शास्त्रानुसार नवरात्रीमध्ये करण्यात आलेले उपाय लवकर शुभफळ प्रदान करतात
संत गोराकुंभार हे महाराष्ट्रातील संत परंपरेतील संत आहेत. त्यांचा पिढीजात व्यवसाय मडकी बनविण्याचा होता. मडकी बनवताना ते विठ्ठलाचे अभंग म्हणत.
बुद्धचरित्राच्या रूपाने पालिवाङमयाचे दिग्दर्शन. या ग्रंथाच्या योगे बौद्धांच्या मूळ ग्रंथासंबंधाने आमच्या सुशिक्षित वर्गातदेखील आढळून येणार्‍या कित्येक भ्रामक समजुती अंशत: तरी नष्ट होतील, अशी आशा बाळगणे अप्रस्तुत होणार नाही.
हिन्दू धर्म में परिक्रमा लगाने का एक विशेष महत्त्व होता है |ऐसा माना जाता है की ये परिक्रमा अक्सर अपनी दक्षिण दिशा की ओर करनी चाहिए | इसी दिशा में सारे गृह भी चलते हैं इसलिए इस दिशा का इतना महत्त्व है |भगवान के मंदिर या किसी दार्शनिक स्थल की परिक्रमा कर हम ये साबित करते हैं की हमने पूरी सृष्टि की परिक्रमा कर ली | आइये जानते हैं भारत में कौन सी परिक्रमा मशहूर और ख्याति प्राप्त हैं |
भारतात धर्म ही खुप महत्वाची बाब आहे. आपण नेहमी मंदिर, गुरुद्वारा, गिरीजाघर आणि दर्ग्यामध्ये जाऊन देवाला आपल्या मनातली इच्छा पूर्ण करण्यासाठी विनंती करतो. पण तुम्हाला माहीत आहे का यातील बरीचशी ठिकाण अशी आहेत ज्यांनी आपल्या मनात असंख्य गुपित लपवलेली आहेत. या पहिल्या भागात आपण जाणून घेऊया अशाच काही धार्मिक स्थानानबद्दल.
अनेकविध स्रोतांतून गीतेबद्दल मला उमजलेले थोडेसे, अल्पसे ज्ञान आपल्यासोबत शेयर करण्यासाठी माझे काही लेख येथे एकत्रितरीत्या देत आहे. त्यानिमित्ताने एक चर्चा होईल आणि एकमेकांचे अध्यात्मिक ज्ञान वाढण्यास मदत होईल!! चूकभूल द्यावी घ्यावी! - निमिष सोनार
अक्सर हमें जिंदगी में कई विषम परिस्थितियों का सामना करना पड़ता है | ऐसे में हम किसी ऐसे समाधान की तलाश जो आसानी से हमें इस समस्या से छुटकारा दिला दें | पढ़ते हैं ऐसे ही कुछ टोटकों के बारे में जिनके इस्तेमाल से हम अपनी समस्याओं का खात्मा कर सकते हैं |
दिवाळीसाठी सामान्य पूजा साहित्याच्या (दिवा,प्रसाद, कुंकू, फळे, फुले) व्यतिरिक्त अशा १२ गोष्टी आणखी आहेत ज्या पूजनामध्ये समाविष्ट केल्या पाहिजेत. चला पाहूयात कोणत्या आहेत त्या १२ गोष्टी...
आजपर्यंत भारताचे १४ पंतप्रधान होऊन गेले. परंतु नरेंद्र मोदीं इतके सुप्रसिद्ध पंतप्रधान कोणीच बनू शकले नाहीत. चला जाणून घेऊया या कार्यसम्राटाविषयी!
भारत में धर्म एक बहुत महत्वपूर्ण इकाई है | हम सब मंदिरों , गिरिजाघरों , गुरुद्वारों और मस्जिदों में जा कर भगवान् से अपने मन की मुरादें पूरी करने की गुज़ारिश करते हैं | लेकिन क्या आपको पता है की इनमें से कुछ धार्मिक स्थान ऐसे हैं जो अपने सीने में कई राज़ छुपाये हैं | आइये जानते हैं इस दुसरे भाग में ऐसे ही कुछ धार्मिक स्थानों के बारे में |
कान्होबा महाराज हे संत तुकाराम महाराजांचे गुरु होत. जगद्गुरू श्री तुकोबारायांचेनंतर कान्होबा महाराजांचा जन्म झाला. आत्मसत्तेचा खेळ माहीत असल्यामुळे त्यांनी लौकिक खेळाचे रूपांतर आध्यात्मिक खेळामध्ये केले. कान्होबा महाराज कुणी मेले तर त्याचे दु:ख मानत नाहीत आणि जिवंत झाल्याचा आनंद मानत नाहीत ; म्हणूनच ते एका अभंगामध्ये म्हणतात , ' मरण माझे मरोनि गेले। मज केलें अमर। '
महाभारत हा एक असा ग्रंथ आहे ज्यामध्ये केवळ भारतीयच नाही तर संपूर्ण विश्वाच्या इतिहासाचे रहस्य लपलेले आहे...माहिती करून घेऊयात महाभारत काळातील अशा १० व्यक्तींच्या बाबतीत ज्यांच्यामध्ये होत्या अद्भुत क्षमता....
आपले हिंदू धर्म ग्रंथ वाल्मिकी रामायण, महाभारत इत्यादींमध्ये कित्येक अशा पात्रांचे वर्णन आहे ज्यांचा जन्म मातेच्या गर्भाशिवाय आणि पित्याच्या वीर्याशिवाय झाला होता. इथे आपण अशाच १६ पौराणिक पात्रांच्या जन्माची कथा पाहणार आहोत. यापैकी काही पात्रांचा जन्म मातेच्या गर्भाशिवाय झाला होता, काहींचा जन्म पित्याच्या वीर्याशिवाय झाला होता, तर काहींचा वरील दोन्ही गोष्टींशिवाय झाला होता. आता पाहूयात त्या पात्रांविषयी -
अघोरी और उनकी साधनों से तो सभी अवगत हैं |पर क्या है इनका राज़ जो उन्हें इस तरह की ज़िन्दगी जीने को मजबूर करता है | आईये पढ़िए हमारे इस लेख में |
उत्तर भारत के 4 धामों में से एक है यमनोत्री | एक बेहद ही आकर्षक और धार्मिक स्थल यहाँ से नदी यमुना का उद्गम होता है | लेकिन क्या आप जानते हैं की यमुनोत्री तक पहुँचने में कौन से पढाव बीच में पढ़ते हैं ? नहीं तो जानिए हमारे इस लेख के माध्यम से |
श्रीजनार्दस्वामींचे ताटीच्या अभंगांचे पारायण करणे म्हणजे एक स्वर्गीय अनुभूती आहे.
मीर तकी "मीर" उर्दू एवं फ़ारसी भाषा के महान शायर थे। मीर को उर्दू के उस प्रचलन के लिए याद किया जाता है जिसमें फ़ारसी और हिन्दुस्तानी के शब्दों का अच्छा मिश्रण और सामंजस्य हो। अहमद शाह अब्दाली और नादिरशाह के हमलों से कटी-फटी दिल्ली को मीर तक़ी मीर ने अपनी आँखों से देखा था। इस त्रासदी की व्यथा उनकी रचनाओं मे दिखती है।
शिवपुराण या ग्रंथात अनेक रहस्यमयी गोष्टी वाचायला मिळतात. शिवशंकर हे मृत्यूचे स्वामी आहेत. शिव पुराणात सांगितलेले मृत्यूचे १२ संकेत आता आपण वाचुया....
स्वामी विवेकानंद (१२ जानेवारी, १८६३ - ४ जुलै, १९०२) हे मूळचे बंगालचे रहिवासी असलेले भारतीय हिंदू विचारवंत होते. तरुणपणी ते रामकृष्ण परमहंस यांचे शिष्य झाले आणि रामकृष्णांचा संदेश जनमानसांत पोहचवण्यासाठी त्यांनी रामकृष्ण मिशन सुरू केले. जगामध्ये रामकृष्ण मिशनच्या अनेक शाखा आहेत. भारत सरकारतर्फे विवेकानंदांचा जन्मदिवस हा युवक दिन म्हणून साजरा केला जातो.
प्राचीन काल में जहाँ मानव और देवता का वास था वहन राक्षस भी आपने पूर्ण स्वरुप में मोजूद थे | दानव नाम से भी जाने वाले इन राक्षसों मेंस इ कुछ बेहद मायावी थे | वह न सिर्फ माया से अपना रूप बदल लेते थे बल्कि समय आने पर लोगों को धोखा भी दे पाते थे |रामायण काल में भी कई ऐसे मायावी दानव प्रसिद्द थे | आइये जानते हैं इन मायावी दानवों के बारे में और वह किस कला में निपुण थे |
श्री गणेश पुराणाचे पारायण केल्याने समाधान मिळते आणि जीवनातील सर्व पापे नष्ट होतात.
महाभारत के युद्ध के बारे में तो सब ही जानते हैं | पर क्या आपको पता है की इस युद्ध के कौनसे दिन क्या घटित हुआ था | जानिए इस लेख में |
सर्व सामान्य लोकांच्या मनावर शिक्षणाचे महत्त्व बिंबवणारा , अस्पृश्यता गाडून टाका असे सांगणारा , स्वच्छतेचे महत्त्व अधोरेखित करणारा , सर्व धर्मांकडं सारख्याच नजरेनं पहा असे सांगणारा, राष्ट्रसंत म्हणजेच संत तुकडोजी महाराज.
श्री गणेश पुराणाचे पारायण केल्याने समाधान मिळते आणि जीवनातील सर्व पापे नष्ट होतात.
हम सभी घर में एक छोटे से मंदिर का निर्माण करते हैं जिसमें हम अपने इष्टदेव और अन्य देवी देवताओं की तसवीरें या मूर्तियाँ स्थापित करते हैं | लेकिन क्या आपको मालूम है की मंदिर में भी कुछ नियमों का पालन होना आवश्यक है | आइये पढ़ें ऐसे ही कुछ नियमों के बारे में |
शिव या महादेव सभी देवताओं में इष्ट माने जाते हैं | ऐसा भी कहते हैं की शिव की भक्ति करने वाले को जीवन में कभी दुःख का सामना नहीं करना पड़ता |जहाँ विष्णु के अवतारों की गाथा तो सब लोगों को मालूम है शिव ने भी कई अवतार लिए थे |पुराणों के मुताबिक शिव के १९ अवतार हुए थे | आज उन्हीं की महिमा जानते हैं |
मुक्ताबाई, संत ज्ञानेश्वरांची सर्वात धाकटी बहीण, हिचा पाया अध्यात्मिक होता. मुक्ताबाईने चांगदेवाचे गर्वहरण केले. मुक्ताबाईंनी आपल्या अध्यात्मिक सामर्थ्याने ज्ञानदेवांच्या पाठीवर मांडे भाजले होते.
दिवाळी किंवा दीपावली हा एक प्रमुख हिंदू सण आहे. हा दीपोत्सव भारतात सर्वत्र साजरा होतो. या सणाला घरात व घराबाहेर तेलाचे लहान दिवे लावले जातात. उंच जागी आकाशदिवा (आकाशकंदिल) लावला जातो. घराबाहेर रांगोळी काढून सुशोभन केले जाते. पावसाळा संपून नवीन पिके हाती आल्यानंतर शरद ऋतूच्या ऐन मध्यभागी, आश्विन व कार्तिक या महिन्यांच्या संधिकालात हा सण येतो. आश्विन वद्य त्रयोदशी ते कार्तिक शुद्ध प्रतिपदा हे चार दिवस या सणाचे असतात. हा सण साधारणपणे ऑक्टोबर - नोव्हेंबर दरम्यान येत असतो. या सणाला भारतात बव्हंश ठिकाणी सुटी असते.
समाधिमार्ग फार प्राचीन आहे. आळार कालाम आणि उद्दक रामपुत्त हे दोघे समाधिमार्गाचे पुरस्कर्ते होते, व त्यांचा पंथ कोसल देशात बुद्धसमकाली अस्तित्वात होता.
स्वामी स्वरूपानंद ह्या थोर सत्पुरूषाने ‘ अभंग ज्ञानेश्वरी ‘ नामक अत्यंत सुबोध, नितांत सुंदर आणि परम रसाळ असा अभंगात्मक ग्रंथ लिहीला.
श्रीदत्तगुरू या भाविकांच्या आवडत्या दैवताची परंपरा मोठी आणि लोकप्रिय आहे. त्यातून सिद्ध झालेले वेगवेगळे पंथ तसंच संतांचा या लेखात सविस्तर आढावा घेण्यात आला आहे.
‘वेदाचा तो अर्थ आम्हासीच ठावा। इतरांनी वहावा भार माथा।।’ असे परखड वक्तव्य तुकोबाराय अभिमानाने व्यक्त करतात. ‘तुका तरी सहज बोले वाणी। त्याचे घरी वेदान्त वाहे पाणी।।’ भक्ती -ज्ञान-वैराग्य याने ओथंबलेली संत तुकारामांची अभंगवाणी परब्रह्माच्या अद्वैताची मनोमन पूजा बांधते. विठ्ठलाचे ते विटेवरचे सावळे परब्रह्म, सगुण साकार होऊन, स्वतःला तुकोबांच्या ‘अभंग-भक्तिरसात’ बुडवून घेण्यात धन्यता मानत असले पाहिजे असे वाटावे, इतके तुकारामाचे अभंग रसाळ आहेत.
मकरसंक्रांत हा भारतातील पौष महिन्यात येणारा एक शेती संबंधित सण आहे.सौर कालगणनेशी संबंधित हा महत्वाचा भारतीय सण आहे. भारतीय संस्कृती ही कृषी संस्कृती आहे. या दिवसांमध्ये शेतांत आणि मळ्यांमध्ये आलेल्या धान्याचे वाण एकमेकांना स्त्रिया देतात. हरभरे, ऊस, बोरे, गव्हाची ओंबी, तीळ अशा गोष्टी सुगडात भरून त्या देवाला अर्पण करतात.
भजन हे मुळात देव किंवा देवीची स्तुती करण्यासाठी गायिले जाणारे गाणे आहे. साधारणपणे भारतीय पध्दतीत उपासना करताना भजने म्हटली जातात. भजन मंदिरात सुद्धा गायली जातात.
क्या आपको बार बार कोइ विशेष सपना आता है? सपने भविष्य का एक आईना होता है। अगर आप सपनो का अर्थ जान ले तो अनहोनी को टाल सकते है।
हमारे पूर्वजोंने नादब्रम्ह की साधना करके कुछ आसान मन्त्र हमारे लिए सिद्ध किये है जिससे आपकी आकांक्षा पूर्ण हो सकती है । जानिए यह मन्त्र।
श्रीमद्भगवद्गीता हिंदूंच्या पवित्र ग्रंथांपैकी एक आहे. या ग्रंथात जीवनाचे संपूर्ण सार सिलेले आहे. आज आम्ही तुम्हाला गीतेच्या बाबतीत थोडी माहिती देत आहोत, अशा आहे तुम्हाला तिचा उपयोग होईल...
पुनर्जन्म अभी तक एक विवादास्पद विषय रहा है | कुछ लोग इसमें विश्वास रखते हैं और कुछ नहीं , लेकिन कई ऐसे मामले सामने आये हैं जो हमारा पुनर्जन्म में विश्वास पक्का करते हैं | आइये जानते हैं कुछ पुनर्जन्म और उसकी कहानियों के बारे में |
जयद्रथवध हे महाभारत युद्धातील एक अतिशय वेधक असे प्रकरण आहे. सर्व अठरा दिवसांच्या युद्धाचे खुलासेवार वर्णन महाभारतात आहे. त्यातील संख्यात्मक अतिशयोक्ति व अद्भुत असे अस्त्रवापराचे वर्णन सोडून दिले तर युद्धहेतु, डावपेच, असेहि बरेच वाचण्यासारखे आहे. जयद्रथवधाच्या दिवशीचे डावपेच, दोन्ही पक्षांच्या प्रमुख योद्ध्यांनी दाखवलेले अतुलनीय धैर्य व कौशल्य, या दिवसाच्या घोर युद्धाचा दोन्ही पक्षांच्या तौलनिक बळांवर झालेला निर्णायक परिणाम, कृष्ण व अर्जुन दोघानीहि अनेक अडचणींवर दिवसभर धैर्याने व युक्तीने मात करून अखेर मिळवलेले यश या सर्वांमुळे हे एक अतिशय रंगतदार युद्धप्रकरण ठरते.
मराठी बहुजनसमाजांत श्रद्धा, भक्ति, प्रेम, समता आणि विश्वबंधुत्वाचें अतूट नाते निर्माण करणारे सत्पुरूष म्हणजे पैठणचे महाभागवत श्रीएकनाथमहाराज हेच होत.
बालकांड हे रामायणाचे पहिले कांड. त्याचे ७७ सर्ग आहेत. त्यांत राम व त्याचे तीन बंधु यांच्या जन्मापासून त्यांच्या विवाहापर्यंत कथाभाग येतो. याबरोबरच रामाच्या कुळाची पूर्वपीठिका व इतर अनेक उपकथानके आहेत. यापुढील भागांमध्ये बालकांडाचा परामर्ष घ्यावयाचा आहे.आपणांस हे लेखन महाभारताप्रमानेच रुचेल अशी आशा आहे.
हम सभी रामायण की कहानी से वाकिफ हैं | लेकिन हर ग्रन्थ की तरह रामायण के मुख्य किरदार श्री राम के जीवन से जुड़े कुछ ऐसे राज़ हैं जिनके बारे में कोई नहीं जानता | आइये पढ़ते हैं कुछ ऐसे ही रहस्यों और विवादों के बारे में |
या पुस्तकात आपण मकर संक्रांत या सणाविषयी काही विशेष गोष्टी वाचणार आहोत.....
धन की कामना सब लोग करते हैं | हम आपको बताने जा रहे हैं राशि के मुताबिक क्या तरीके हैं जिनसे आप निश्चित तौर पर धन प्राप्त कर सकते हैं |
प्राचीन समय से ही वृक्षों को भारत में काफी सम्मान की दृष्टि से देखा जाता है | आखिर क्या वजह है की कई पेड़ों को इतनी धार्मिक अहमियत प्रदान की गयी है | आइये पढ़ें कुछ ऐसे ही वृक्षों और उनकी खूबियों के बारे में |
The immigration by Bangladeshis and their demographic siege of the land of the Hindus.
वेदव्यासांनी भविष्योत्तर पुराणात वेंकटगिरीचा महिमा सांगितला आहे. या कलियुगात जे कोणी त्यांची भक्ती करतात, त्यांच्या सर्व इच्छा पूर्ण होतात.
चांगल्या भावनेतून व्रतांच्या कथेचे वाचन केल्यास व्रत केल्याचे पुण्य मिळते आणि सर्व मनोकामना पूर्ण होतात अशी श्रद्धाळू लोकांची समजूत आहे. ह्या कथा भक्तीची परिसीमा काय असते व त्यामुळे परमेश्वर आमच्यावर की कृपा करू शकतो हे शिकवतात. सोळा सोमवारची कथा, लक्ष्मी प्राप्तीची कथा आणि विविध व्रतांच्या आणि सणाच्या कथा ह्या नवीन संग्रहात उपलब्ध आहेत.
रामायण में सीता के किरदार को हम बहुत इज्ज़त प्रदान करते हैं | एक शांत प्रवृत्ति की महिला सीता कठिन से कठिन समय में भी अपनी हिम्मत को बनाये रखती हैं | एक बार अग्नि परीक्षा देने के बावजूद राम उन्हें अपने घर से सिर्फ इसलिए निकाल देते हैं क्यूंकि उन्होनें एक धोबी को उनके रहने पर आपत्ति उठाते सुन लिया था | पर क्या यही सच है सीता के जीवन का या फिर कुछ और भी राज़ छुपे हुए हैं | जानिए सीता के जीवन के कुछ गूढ़ राज़ हमारे इस लेख में |
रामायण ही भारताच्या इतिहासातील एक अत्यंत जुनी आणि महत्वपूर्ण गाथा आहे. आता वाचुया यातील काही ऐकिवात नसलेल्या गोष्टी
दासबोध समर्थ रामदासांनी लिहिलेला ग्रंथ आहे. दासबोध हा ग्रंथ समर्थ रामदास स्वामींनी,त्यांचे पट्टशिष्य कल्याण स्वामींकरवी लिहविला. रायगड जिल्ह्यातील शिवथरची घळ या घटनेची साक्ष देत आजही अत्यंत निबीड अरण्यात विसावलेली आहे. दासबोध हा ग्रंथ एकुण २० दशकांमध्ये विभागलेला असून, प्रत्येक दशकात १० समास आहेत.एकेका समासात एक एक विषय घेऊन समर्थांनी सांसारिकांना,साधकांना,निस्पृहांना,विरक्तांना,सर्व सामान्यांना,बालकांना,प्रौढांना,जराजर्जरांना,सर्व जाती पंथ धर्माच्या स्त्री-पुरुषांना,मानवी मनाला उपदेश केलला आहे. या ग्रंथाचे पारायण देखील करतात. समर्थ रामदास स्वामींनी दसबोधाचे वर्णन खालीलप्रमाणे करून ठेवले आहे...
विजयादशमी म्हणजेच आश्विन शुद्ध दशमी हा दिवस किंवा दसरा म्हणून पाळला जातो. देवीच्या घटांची स्थापना आश्विन शुद्ध प्रतिपदेला केल्यानंतर देवीचे नवरात्र साजरे होते जाते आणि दहाव्या दिवशी विजयादशमी साजरी करण्यात येते. ज्ञानाची देवता मानल्या गेलेल्या सरस्वती देवीचे पूजन या दिवशी विशेषत्वाने केले जाते.
आजवर आपण विष्णूच्या दशावताराच्या कथा ऐकल्या आहेत परंतु वास्तवात विष्णूचे २३ अवतार झाल्याचे आपल्या पुराणात उल्लेख आहेत. चला जाणून घेऊया त्या सर्व अवतारांबाबत......
श्रीज्ञानेश्वर महाराजांच्या हरिपाठाचे पारायण केल्याने चातुर्मासाचे पुण्य मिळते.
या लेखात आता काही स्फुट प्रकरणांचा परामर्ष घ्यावयाचा आहे. यांत काही नवीन वा आजच्या काळाला सुसंगत अशा गोष्टी नजरेला आल्या त्याबद्दल लिहावयाचे आहे.
प्राचीन समय में देवताओं और राक्षसों ने समुद्र मंथन कर काफी वस्तुओं को हासिल किया था | लेकिन क्या है इन वस्तुओं का महत्त्व हमारी जिंदगी में आइये जानिए इस लेख के द्वारा |
रामायण हे भारतातील सर्वात प्रसिद्ध महाकाव्य आहे.. अनेक लोक म्हणतात कि या घटना काल्पनिक आहेत..या पुस्तकात आम्ही तुम्हाला हे म्हणणे खोटे असल्याचे पुरावे देणार आहोत....
भूपाळी हा मराठी पारंपरिक संगीतप्रकार आहे. देवाला पहाटे जागे करण्यासाठी भूपाळी गाण्याची महाराष्ट्रात सांस्कृतिक परंपरा आहे. सहसा भुपाळ्या भूप रागात बांधलेल्या असतात.
श्री कृष्ण युग पुरुष थे | उन्होनें हर क्षेत्र में श्रेष्टता हासिल की थी | उनके जीवन के कुछ ऐसे रहस्य थे जो आज तक किसी को नहीं पता हैं | पढ़िए वो कौनसी गुप्त बातें हैं |
युधिष्ठिर आणि (दुर्योधनातर्फे) शकुनि यानी कौरव-दरबारात खेळलेले द्यूत व अनुद्यूत हा एक फार महत्वाचा प्रसंग आहे. शकुनीने प्रत्यक्षात काय कपट केले याचा खुलासा महाभारतात कोठेहि वाचावयास मिळत नाही! हे एक कोडेच आहे.
अनंत फंदी या कवीने मराठीत फटका हा काव्यप्रकार, सामान्य जनतेला उपदेश करण्यासाठी रूढ केला.