संसारकूपे पतितं विषयैर्मुषितेक्षणम् ।
ग्रस्तं कालाहिनाऽऽत्मानं कोऽन्यस्त्रातुमधीश्वरः ॥४०॥
संसारलक्षण कूप अंध । तेथ विषयदृष्टीं विषयांध ।
पडोनि गेले अधाध । बुद्धिमंद उपायीं ॥७३॥
ते कल्पनाजळीं बुडाले । वासनाकल्लोळीं कवळले ।
दंभमदादि जळचरीं तोडिले । तृष्णेच्या पडले कर्दमीं ॥७४॥
दुःखाच्या खडकीं आदळले । स्वर्गपायरीसी अडकले ।
तेथूनिही एक पडले । निर्बुजले भवदळें ॥७५॥
नास्तिकें गेलीं सबुडबुडीं । कर्मठीं धरिल्या कर्मदरडी ।
वेदबाह्य तीं बापुडीं । पडलीं देव्हडीतळवटीं ॥७६॥
निंदेचे शूळ कांटे । फुटोनि निघाले उफराटे ।
द्वेषाचे पाथर मोटे । हृदय फुटे लागतां ॥७७॥
कामाची उकळी प्रबळ । भीतरूनि बाहेरी ये सबळ ।
तेणें डहळलें तें जळ । होय खळबळ जीवासी ॥७८॥
सुटले क्रोधाचे चिरे । वरी पडिल्या उरी नुरे ।
वनितामगरीं नेलें पुरें । विवरद्वारें आंतौतें ॥७९॥
तेथ अवघियांसी एकसरें । गिळिलें काळें काळअजगरें ।
विखें घेरिलें थोरें घोरें । ज्ञान पाठिमोरें सर्वांसी ॥२८०॥
सर्प चढलिया माणुसा । गूळ कडू लागे कैसा ।
निंब खाये घसघसां । गोड गूळसा म्हणौनि ॥८१॥
केवळ विषप्राय विषयो कडू । तो प्रपंचिया जाला गोडू ।
अमृतप्राय परमार्थ गोडू । तो जाला कडू विषयिकां ॥८२॥
कूपाबाहेर वासु ज्यांसी । ते न देखती कूपाआंतुलांसी ।
कूपांतले बाहेरिलांसी । कदाकाळेंसी न देखती ॥८३॥
ऐसिया पीडतयां जीवांसी । काढावया धिंवसा नव्हे कोणासी ।
तुजवांचोनि हृषीकेशी । पाव वेगेंसीं कृपाळुवा ॥८४॥
एवं दुःखकूपपतितां । हृदयस्थु भगवंतुचि त्राता ।
धांव पाव कृष्णनाथा । भवव्यथा निवारीं ॥८५॥
ऐसें जाणोनि तत्त्वतां । त्याच्या चरणा शरण आतां ।
शरण गेलिया सर्वथा । सहज भवव्यथा निवारे ॥८६॥
